استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 چیست؟
استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 (Streptococcus salivarius M18) یکی از گونههای باکتریهای پروبیوتیک است که به طور طبیعی در دهان و حلق انسانها یافت میشود. این باکتری نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و دندان دارد و به عنوان یک پروبیوتیک برای پیشگیری و درمان برخی از مشکلات دهانی مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیها و کاربردهای استرپتوکوکوس سالیواریوس M18
استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 یک پروبیوتیک شناختهشده است که ویژگیها و کاربردهای آن شامل موارد زیر میباشد:
ویژگیهای استرپتوکوکوس سالیواریوس M18
تولید باکتریوسینها:
باکتریوسین: پروتئینهای ضد باکتریایی تولید شده توسط استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 که قادر به مهار رشد و تکثیر باکتریهای مضر دهانی مثل استرپتوکوکوس موتانس هستند.
مکانیزم عمل: این باکتریوسینها از طریق ایجاد سوراخ در غشای سلولی باکتریهای هدف، آنها را از بین میبرند.
تشکیل بیوفیلم مفید:
بیوفیلم: یک لایه محافظتی که این باکتری روی سطح دندانها و لثهها تشکیل میدهد، که میتواند مانع از استقرار و رشد باکتریهای بیماریزا شود.
اثر ضد التهابی:
پیشگیری از التهاب لثه: کاهش تولید مواد التهابی مانند سایتوکینها توسط سلولهای ایمنی در حضور این باکتری.
کاهش پاسخ التهابی: این باکتری میتواند به تعادل در واکنشهای ایمنی موضعی کمک کند.
افزایش تولید مواد ضد میکروبی طبیعی:
هیدروژن پراکسید: تولید این ماده توسط استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 میتواند به کاهش تعداد باکتریهای مضر کمک کند.
کاربردهای استرپتوکوکوس سالیواریوس M18
پیشگیری از پوسیدگی دندان:
مکانیسم: از طریق مهار رشد باکتریهای پوسیدگیزا مانند استرپتوکوکوس موتانس و کاهش اسیدیته دهان.
شواهد علمی: مطالعات نشان دادهاند که استفاده از این پروبیوتیک به طور قابل توجهی میتواند تعداد این باکتریهای مضر را کاهش دهد.
کنترل بیماریهای لثه:
جینجیویت و پریودنتیت: استفاده از استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 میتواند به کاهش التهاب لثه و جلوگیری از پیشرفت بیماریهای لثه کمک کند.
کاهش پلاک: با مهار تشکیل پلاک دندانی و کاهش باکتریهای مرتبط با بیماریهای لثه.
کاهش بوی بد دهان:
مکانیسم: کاهش تولید ترکیبات گوگردی توسط باکتریهای مضر دهانی که عامل بوی بد دهان هستند.
تحقیقات: مطالعات نشان دادهاند که استفاده از این پروبیوتیک میتواند به کاهش بوی بد دهان کمک کند.
تقویت ایمنی دهانی:
افزایش سلولهای ایمنی: تقویت واکنشهای ایمنی موضعی در دهان و افزایش سلولهای ایمنی محافظ دهان.
پیشگیری از عفونتها: کاهش احتمال عفونتهای قارچی و باکتریایی دهان با حفظ تعادل میکروبی.
محصولات مرتبط و استفاده بالینی
قرصهای مکیدنی پروبیوتیک:
روش مصرف: معمولاً به صورت روزانه مصرف میشوند و به آرامی در دهان حل میشوند.
مزایا: تماس مستقیم و طولانیمدت با مخاط دهان.
دهانشویههای پروبیوتیک:
روش مصرف: به صورت غرغره کردن و سپس بلع یا تف کردن.
مزایا: پوشش کامل دهان و دسترسی به نقاط غیر قابل دسترس.
آدامسهای پروبیوتیک:
روش مصرف: جویدن به مدت زمان مشخص.
مزایا: تحریک تولید بزاق و تماس بیشتر با دندانها و لثهها.
تحقیقات و شواهد علمی
مطالعات کلینیکی:
مطالعات نشان دادهاند که مصرف منظم استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 میتواند به کاهش شاخصهای پلاک دندانی و التهاب لثه کمک کند.
تحقیقات بیشتر بر روی اثرات طولانیمدت و تاثیرات جانبی این پروبیوتیک در حال انجام است.
ایمنی و تحملپذیری:
استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 به طور کلی ایمن شناخته شده و مصرف آن به عنوان مکمل غذایی مشکلی ندارد.
در برخی موارد نادر، ممکن است واکنشهای حساسیتی رخ دهد که باید مورد توجه قرار گیرد.
آیا استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 میتواند به سایر بخشهای بدن نیز انتقال یابد؟
در برخی موارد استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 میتواند از دهان و دستگاه گوارش به سایر بخشهای بدن نیز انتقال یابد. این انتقال معمولاً زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی فرد تضعیف شده باشد یا در صورت بروز برخی شرایط خاص:
عفونتهای دهانی و گوارشی: استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 میتواند از محل اولیه خود در دهان و روده به سایر نقاط بدن مانند خون، مفاصل، قلب و مغز انتقال یابد و باعث بروز عفونتهای جدی شود.
ضعف سیستم ایمنی: افرادی که به دلایلی مانند بیماریهای زمینهای، درمان های سرکوب کننده ایمنی یا سن بالا دارای سیستم ایمنی تضعیف شده هستند، بیشتر در معرض خطر انتقال این باکتری به سایر نقاط بدن قرار دارند.
روندهای جراحی و تهاجمی: هر گونه روند جراحی یا درمانی که باعث ورود باکتری به جریان خون شود (مثل جراحی های دهان و دندان) میتواند منجر به انتقال استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 به سایر اندامها گردد.
بنابراین در صورت بروز شرایط خاص، این باکتری میتواند از محل اولیه خود در دهان و دستگاه گوارش به سایر قسمتهای بدن انتقال یابد و عفونتهای جدی ایجاد کند.
آیا درمانهای خاصی برای عفونتهای ناشی از استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 وجود دارد؟
برای درمان عفونتهای ناشی از استرپتوکوکوس سالیواریوس M18 روشهای درمانی خاصی وجود دارد:
درمان آنتیبیوتیکی:
– آنتیبیوتیکهای پنیسیلینی مانند آموکسیسیلین یا آمپیسیلین معمولاً اولین خط درمان هستند.
– در صورت مقاومت به پنیسیلینها، آنتیبیوتیکهای ماکرولید مانند آزیترومایسین نیز استفاده میشوند.
– طول دوره درمان آنتیبیوتیکی معمولاً 7 تا 14 روز است.
درمان جراحی:
– در برخی عفونتهای موضعی مانند آبسه یا آندوکاردیت، ممکن است نیاز به جراحی و تخلیه کانون عفونت باشد.
– در عفونتهای داخلی ارگانها مانند مننژیت یا آندوکاردیت نیز جراحی درمانی ضروری است.
درمان پیشگیرانه:
– برای بیماران پر خطر مانند افراد با ضعف ایمنی، پیشگیری با آنتیبیوتیکها قبل از اعمال جراحی توصیه میشود.
– در بیماران با سابقه عفونت استرپتوکوکی، پروفیلاکسی درازمدت با آنتیبیوتیکها انجام میشود.
در مجموع، روشهای درمانی شامل درمان آنتیبیوتیکی، جراحی و پیشگیری با آنتیبیوتیکها است که بر اساس شرایط بیمار و نوع عفونت تعیین میشود.