اسفرزه چیست؟
اسفرزه یک گونه از گیاهان گلدار است که از خانواده چاشنیان (Plantaginaceae) و جنس اسفرزه (Plantago) است. گیاه اسفرزه با نام علمی Plantago ovata شناخته می‌شود. این گیاه در مناطق گرمسیری و معتدل قاره‌ای و آسیای مرکزی رشد می‌کند و به ویژه در کشورهای ایران، هند، پاکستان، افغانستان و برخی از کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی یافت می‌شود.
اسفرزه در بومی‌های خود به عنوان یک گیاه مفید و اقتصادی شناخته می‌شود و برگ‌های آن به عنوان منبع اصلی اسفرزه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه به دلیل مزایای سلامتی و خواص دارویی خود، از قدیمی‌ترین گیاهانی است که در پزشکی سنتی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. به عنوان مثال، اسفرزه به عنوان یک منبع فیبر موثر برای بهبود گوارش، کاهش قند خون، و کاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، این گیاه به عنوان یک ملین طبیعی و درمانی برای مشکلات یبوست و اسهال نیز شناخته شده است.
خرید شربت لاکسا پلاس از داروخانه انلاین دارونت.
خواص اسفرزه برای سلامت بدن
اسفرزه یکی از گیاهانی است که از خواص درمانی و مفیدی برخوردار است و برای سلامت بدن اهمیت زیادی دارد. در زیر، خواص اسفرزه برای سلامت بدن با جزئیات دقیق توضیح داده شده است:
تنظیم گوارش:
اسفرزه به عنوان یک منبع فیبر مهم شناخته می‌شود که می‌تواند به بهبود عملکرد روده‌ها کمک کند. فیبر موجود در اسفرزه به جذب آب کمک می‌کند و در نتیجه حجم مدفوع افزایش می‌یابد، که این به تسهیل در مدفوع‌رانی کمک می‌کند و موارد یبوست را کاهش می‌دهد.
همچنین، فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند به تغذیه باکتری‌های دوستدار معده کمک کند و در نتیجه فرآیندهای گوارشی را بهبود بخشد.
کاهش قند خون:
فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند با کنترل جذب گلوکز در دستگاه گوارش، به کاهش قند خون کمک کند. این اثر می‌تواند برای افراد دیابتی یا دارای مشکلات مرتبط با قند خون مفید باشد.
کاهش وزن:
مصرف منظم اسفرزه به عنوان یک منبع فیبر می‌تواند به کاهش احساس گرسنگی و کنترل وزن کمک کند. این به دلیل افزایش حجم مواد مصرفی و کنترل بهتر احساس سیری است.
کاهش التهابات:
برخی مطالعات نشان داده‌اند که فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند به کاهش التهابات در بدن کمک کند. این خصوصیت می‌تواند در کاهش خطر بروز بیماری‌های التهابی مانند آرتریت و آلزایمر مفید باشد.
حفظ سلامتی قلب:
مصرف فیبرهای حلال مانند فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند به کاهش میزان کلسترول خون کمک کرده و در نتیجه به سلامتی قلب کمک کند.
پیشگیری از سرطان روده:
مصرف فیبرهای حلال مانند فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند به پیشگیری از برخی از انواع سرطان‌های روده کمک کند، از جمله سرطان کولورکتال.
همچنین، اسفرزه دارای ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید دیگری نیز می‌باشد که برای سلامتی عمومی بدن مفید هستند. این شامل ویتامین C، ویتامین K، کلسیم، پتاسیم و مقادیر کمی از آهن و فسفر است.
ارزش غذایی اسفرزه
اسفرزه یکی از منابع غنی فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که می‌تواند برای سلامتی بدن بسیار مفید باشد. ارزش غذایی اسفرزه برای هر 100 گرم آن به شرح زیر است:
انرژی: حدود ۲۹ کالری
پروتئین: حدود ۱٫۸ گرم
چربی: حدود ۰٫۲ گرم
کربوهیدرات: حدود ۶٫۷ گرم
فیبر: حدود ۳٫۵ گرم
ویتامین C: حدود ۲۰ میلی‌گرم (حدود ۳۳٪ از مقدار مورد نیاز روزانه)
ویتامین K: حدود ۷۳۷ میکروگرم (حدود ۸۲۰٪ از مقدار مورد نیاز روزانه)
فولات: حدود ۲۴ میکروگرم (حدود ۶٪ از مقدار مورد نیاز روزانه)
کلسیم: حدود ۳۶ میلی‌گرم (حدود ۳٪ از مقدار مورد نیاز روزانه)
آهن: حدود ۲٫۲ میلی‌گرم (حدود ۱۲٪ از مقدار مورد نیاز روزانه)
منیزیم: حدود ۲۰ میلی‌گرم (حدود ۵٪ از مقدار مورد نیاز روزانه)
پتاسیم: حدود ۱۴۶ میلی‌گرم (حدود ۳٪ از مقدار مورد نیاز روزانه)
این ارزش‌های غذایی نشان می‌دهد که اسفرزه منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C، ویتامین K، فولات، کلسیم، آهن، منیزیم و پتاسیم می‌باشد. همچنین، حاوی مقدار قابل توجهی فیبر است که برای سلامتی دستگاه گوارش بسیار مفید است.
اسفرزه برای لاغری
اسفرزه به عنوان یک منبع فیبر موثر می‌تواند به مدیریت و کاهش وزن کمک کند، اما نباید به تنهایی به عنوان راهکار اصلی برای لاغری در نظر گرفته شود. دلایل زیر نشان می‌دهد که چگونه اسفرزه می‌تواند در رژیم لاغری مفید باشد:
سیری بیشتر: فیبرهای موجود در اسفرزه باعث افزایش حجم مواد مصرفی می‌شود که ممکن است باعث احساس سیری و اشباع شدن سریعتر شود، از این رو می‌تواند کمک کند تا کمتر غذا خورده شود و موجب کاهش مصرف کالری شود.
کاهش قند خون: اسفرزه باعث کاهش سرعت جذب قندهای ساده می‌شود که با تاثیر مستقیم بر قند خون می‌تواند به کاهش توده چربی بدن کمک کند.
تنظیم گوارش: فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند به تنظیم فعالیت روده‌ها کمک کند و در نتیجه میزان مصرف غذا و جذب مواد غذایی را بهینه‌تر کنترل کند.
کمک به کنترل اضافه وزن: استفاده از اسفرزه به عنوان بخشی از رژیم غذایی کم‌کالری و با رعایت تعادل مواد غذایی می‌تواند به کاهش وزن بدن کمک کند.
بهترین زمان مصرف اسفرزه
مصرف اسفرزه در هنگام صبحانه یا سایر وعده‌های غذایی، مخصوصاً قبل از غذاها، به عنوان بخشی از رژیم غذایی معمولاً توصیه می‌شود. مصرف این گیاه همراه با وعده‌های غذایی می‌تواند به تسهیل هضم و جذب مواد مغذی کمک کند. همچنین، اسفرزه می‌تواند به عنوان یک منبع فیبر مهم در رژیم غذایی مصرف شود که می‌تواند به تنظیم گوارش و کاهش یبوست کمک کند.
با توجه به اینکه اسفرزه دارای خواص خنک‌کننده است، مصرف آن در فصل‌های گرم سال ممکن است مفیدتر باشد، زیرا ممکن است کمک کند تا بدن از گرمای زیادی که در این فصل‌ها تجربه می‌کند، تسکین بیابد.
در مورد میزان مصرف آب هنگام مصرف اسفرزه، نکته مهمی است که باید به آن توجه کرد. زیرا فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند آب را جذب کند و به تشکیل ماده‌ای ژل‌مانند در روده‌ها منجر شود. بنابراین، همراهی با مقدار کافی آب در طول روز، مخصوصاً هنگام مصرف اسفرزه، بسیار مهم است تا از احتمال ایجاد انسداد روده جلوگیری شود و اثربخشی این گیاه بهینه شود.
اسفرزه برای عفونت
اسفرزه به عنوان یک گیاه پری بیوتیک و غنی از فیبر، دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌باکتریال است که می‌تواند در درمان عفونت‌های گلو و مشکلات معده و روده مفید باشد.
برای عفونت گلو:
اسفرزه دارای موسیلاژ است که به شل شدن مخاط در گلو کمک می‌کند و می‌تواند تسکین بخشی برای التهابات گلو باشد. مصرف پودر اسفرزه ممکن است باعث تسهیل پاکسازی مخاط و بهبود سرفه شود. این خواص ضد التهابی اسفرزه می‌تواند به درمان سرفه و التهاب گلو کمک کند.
برای عفونت معده و روده:
فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند به بهبود سلامت روده و جلوگیری از عفونت‌های معده و روده کمک کند. فیبر محلول در اسفرزه به عنوان غذا برای باکتری‌های مفید روده عمل کرده و میکروبیوم روده‌ای را تقویت می‌کند. با حمایت از باکتری‌های مفید، این گیاه می‌تواند به بهبود سلامت کلی دستگاه گوارش کمک کند و حتی ممکن است به کاهش علائم برخی شرایط مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) کمک کند.
طریقه مصرف اسفرزه چگونه است؟
مصرف اسفرزه می‌تواند به صورت متنوع انجام شود، از جمله استفاده از پودر پوسته اسفرزه، استفاده از پوسته اسفرزه ترکیب با آب، یا مصرف اسفرزه به صورت کپسول یا قرص. در هر صورت، توصیه می‌شود که پیش از مصرف اسفرزه با دستورالعمل‌ها و راهنمایی‌های سازنده یا پزشک خود آشنا شوید.
استفاده از پودر پوسته اسفرزه:
برای بزرگسالان، معمولاً توصیه می‌شود 5 تا 10 گرم از پودر پوسته اسفرزه را 1 تا 3 بار در روز مصرف کنید.
این پودر می‌تواند با آب یا مایع دیگری مثل عصاره میوه‌ها مخلوط و مصرف شود.
استفاده از پوسته اسفرزه ترکیب با آب:
برای استفاده، 1 تا 2 قاشق غذاخوری (تقریباً 5 تا 10 گرم) از پوسته اسفرزه را با یک لیوان آب مخلوط کنید.
مصرف این مخلوط باید در روز به حداکثر 3 بار محدود شود.
استفاده از کپسول یا قرص اسفرزه:
در صورت استفاده از کپسول یا قرص، بهتر است به دستورالعمل و راهنمایی سازنده پیروی کنید.
معمولاً این داروها باید با یک لیوان پر آب مصرف شوند.
قبل از افزایش مصرف اسفرزه، بهتر است با دوز کمتر شروع کرده و به تدریج آن را افزایش دهید. این رویکرد تدریجی می‌تواند به کاهش ناراحتی‌های احتمالی گوارشی مانند نفخ شکم کمک کند.
