نوزاد کم وزن هنگام تولد به شرایطی گفته می شود که در آن نوزاد با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم به دنیا می آید. عوامل زیادی در رشد جنین موثر هستند که تغذیه مهم ترین نقش را در این زمینه دارد، که تولد نوزاد کم وزن ممکن است مربوط به دوران حاملگی، اختلالات بالینی، آسیب های مادر زادی و مشکلات جسمی جنین باشد. در این مقاله ما سعی داریم راه کارهایی برای نوزاد کم وزن قبل از تولد بپردازیم در ادامه همراه ما باشید.
علت تولد نوزاد کم وزن چیست؟
با توجه به نظر پزشکان متخصص اطفال و محققان، نوزادانی که با وزن کمتراز۲۵۰متولد می‌شوند، به عنوان نوزاد کم وزن یا نارس شناخته می‌شوند. به طور دقیق‌تر، اگر نوزادی بین هفته‌های 37 تا 42 از دوران بارداری به دنیا بیاید و وزن آن کمتر از معیار معمول باشد، آن نوزاد به عنوان نوزاد کم وزن در نظر گرفته می‌شود. نوزادانی که نارس هستند سر آنها نسبت به بدنشان بزرگتر خواهد بود. و در مقایسه با نوزادان دیگر، حدود 1000 گرم کمتر وزن دارند. طبق آمار بیمارستان کودکان دانشگاه استنفورد، تقریباً 8 درصد از نوزادان متولد شده در جهان دارای وزن کم هنگام تولد هستند.
فاکتورهای خطرناک برای داشتن نوزاد کم وزن
یک مادر باردار باید توجه کند که دلیل تولد نوزاد کم وزن به روند حاملگی، وضعیت سلامت مادر و عادات رژیم غذایی او در دوران بارداری بستگی دارد. در حالت کلی، عوامل متعددی در کمبود وزن نوزاد بستگی دارد که علل برخی از عوامل را در زیر برسی می کنیم:
1- زایمان زودرس:
طبق نظر پزشکان، نوزادانی که قبل از هفته 37بارداری متولد می شوند، نوزادان کم وزنی خواهند بود، چون نوزاد در هفته های آخر دوران بارداری نسبت به هفته های قبل، وزن بیشتری را به دست می آورد. وبه همین خاطر، نوزادانی که قبل از هفته۳۷متولد می شوند، نسبت به بقیه نوزادان زمان کمتری برای رشد داشته اند و در دوران نوزادی ضعیف تر وکم وزن تر خواهند بود نسبت به بقیه نوزادان.
2- حاملگی های چندقلویی در زنان باردار:
اگرمادری، حاملگی چند قلویی را تجربه کند، معمولا وزن فرزندانش کمتر از ۲۵۰۰ گرم خواهد بود ودر حاملگی چندقلویی، نوزادان به دلیل رقابت بیشتر برای منابع مغذی در رحم مادر، معمولاً وزن کمتری دارند.
3- فشار خون بالا در مادران باردار:
اگر مادری در دوران حاملگی خود فشار خون بالایی داشته باشد، این جریان خون از طریق جفت به جنین داخل رحم منتقل شده و باعث بروز مشکل کاهش وزن نوزاد در هنگام تولد خواهد شد.
4- مصرف مواد مخدر توسط مادرباردار:
به خاطر داشته باشید که مصرف نیکوتین و برخی داروها یا الکل در دوران بارداری بر روند رشد کودک داخل رحم تأثیر گذاشته و میزان افزایش وزن او را به شدت کاهش می دهد. در واقع، مواد شیمیایی نیکوتین، برخی داروها یا الکل توسط جفت وارد بدن نوزاد شده و اکسیژن لازم برای رشد نوزاد را کاهش می دهد. این فرایند نیز به طور مستقیم رشد و تکامل نوزاد را کاهش می دهد.
5- وجود مشکلات جفت دردوران بارداری:
اگر مادر بارداری، در حاملگی های قبلی با مشکلات مربوط به جفت مواجه بوده و یا قبلا عمل جراحی بر روی رحم خود انجام داده باشد(مقطعی از رحم او طی عمل جراحی برداشته شده باشد) و یا مادری مبتلا به بیماری فشار خون باشد، بر روند رسیدن جریان خون و مواد غذایی به جنین تاثیر گذاشته و منجر به تولد نوزاد با وزن کم در هنگام تولد خواهد شد.
6- وجود فیبروم در رحم مادر باردار:
به عنوان یک مادر باردار در نظر داشته باشید که وجود اختلالات فیبروئیدی در رحم زنان می تواند رشد نوزاد درون رحم را محدود کرده و باعث تولد نوزاد با وزن بسیار کم شود.
تاثیر تغذیه برای جلوگیری از تولد نوزاد کم وزن در دوران بارداری
تغذیه مادر در طول دوران بارداری یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر وزن نوزاد هنگام تولد خواهد بود و همچنین کمبود پروتئین، آهن، فولات و ویتامین های ضروری در تغذیه مادر، می تواند منجر به تولد نوزاد با وزن کم شود. به علاوه مصرف زیاد غذاهای پرکالری و کم ارزش غذایی در دوران بارداری، می تواند باعث افزایش بیش از حد وزن مادر شود. واین امر خطر تولد نوزاد با وزن بالا را افزایش می دهد. بنابراین تغذیه مناسب و متعادل مادر در طول بارداری، نقش حیاتی در تعیین وزن نوزاد هنگام تولد دارد.
عوارض تولد نوزاد کم وزن
وزن کم نوزاد هنگام تولد (کم وزنی/نارس بودن) می تواند عوارض متعددی داشته باشد که به چند مورد اشاره می کنیم:
1. مشکلات تنفسی:
– نوزادان کم وزن در معرض ابتلا به سندروم دیسترس تنفسی (RDS) و پنومونی هستند.
– این مشکلات ممکن است به نارسایی تنفسی و نیاز به اکسیژن درمانی منجر شوند.
2. مشکلات گوارشی:
– نوزادان کم وزن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نکروز روده (NEC) هستند. واین عارضه می تواند منجر به عفونت و پارگی روده شود.
3. اختلالات عصبی:
– کم وزنی نوزاد ممکن است با افزایش خطر بروز صرع، فلج مغزی و اختلالات تکامل عصبی همراه باشد.
4. مشکلات گردش خون:
– این نوزادان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نارسایی قلبی و خونریزی داخل بطنی قرار دارند.
5. مشکلات دمایی:
– کمبود چربی زیرپوستی در نوزادان کم وزن، باعث کاهش تنظیم دمای بدن می شود.
6. افزایش خطر عفونت:
– سیستم ایمنی ضعیف تر نوزادان کم وزن، آنها را مستعد ابتلا به عفونت های مختلف می کند.
سوالات متداول درمورد تولد نوزاد کم وزن
آیا سن مادر در وزن نوزاد در دوران حاملگی نقش دارد؟
اگر سن بارداری مادر کمتر از 15 سال یا بیشتر از 35 سال باشد، احتمال تولد نوزاد با وزن کم بیشتر است
آیا فاصله کم بین بارداری ها باعث کاهش وزن نوزاد هنگام تولد می شود؟
رحم با هر بارداری بزرگتر می شود و این امری طبیعی است. بنابراین در بارداری های بعدی، فضای بیشتری برای رشد جنین وجود دارد. و در زنانی که قبلا زایمان انجام داده اند، رحم بزرگتر باقی می ماند و این امر به رشد بهتر جنین در حاملگی های بعدی کمک می کند.
سخن پایانی
در مجموع، کم بودن وزن نوزاد هنگام تولد می تواند به عوارض جدی و حتی مرگبار منجر شود. بنابراین پیشگیری و مدیریت مناسب این وضعیت توسط مادر باردار وپزشک متخصص بسیار مهم است. ممنون که تا اخر مقاله همراه دارونت بودین.
