لیدوکائین چیست؟
لیدوکائین یک داروی بی‌حس‌کننده موضعی است که برای بی‌حس کردن بافت‌های بدن در حین عمل‌های پزشکی کوچک، دندان‌پزشکی و برخی درمان‌های پوستی استفاده می‌شود. این دارو با مسدود کردن سیگنال‌های عصبی در ناحیه‌ای که استفاده می‌شود، از احساس درد جلوگیری می‌کند.
موارد مصرف لیدوکائین
یک داروی بی‌حس‌کننده موضعی است که کاربردهای متنوعی در پزشکی دارد. در زیر موارد مصرف آن با جزئیات دقیق‌تر توضیح داده شده است:
بی‌حس کردن موضعی برای جراحی‌های کوچک و رویه‌های درمانی
به صورت تزریقی برای بی‌حس کردن نواحی کوچکی از بدن قبل از جراحی‌های کوچک مانند بخیه زدن، برداشتن خال یا زگیل، و اعمال جراحی جزئی دیگر استفاده می‌شود. همچنین در بعضی از اعمال مانند بیوپسی‌های پوستی نیز استفاده می‌شود.
روش استفاده: معمولاً به صورت تزریق در ناحیه مورد نظر انجام می‌شود.
استفاده در دندان‌پزشکی
دندان‌پزشکان از لیدوکائین برای بی‌حس کردن دندان‌ها و لثه‌ها قبل از انجام اعمال دندان‌پزشکی مانند پر کردن، کشیدن دندان یا عصب‌کشی استفاده می‌کنند.
روش استفاده: معمولاً به صورت تزریقی در لثه‌ها یا نواحی اطراف دندان مورد نظر استفاده می‌شود.
درمان زود انزالی
به صورت کرم یا اسپری موضعی برای کاهش حساسیت آلت تناسلی مردان و افزایش مدت زمان رابطه جنسی استفاده می‌شود.
روش استفاده: کرم یا اسپری به ناحیه تناسلی مرد مالیده می‌شود و باید پیش از شروع رابطه جنسی و با توجه به دستورالعمل‌های خاص مصرف گردد.
کنترل درد پس از جراحی
بعد از برخی از اعمال جراحی، به صورت پچ‌های پوستی یا تزریق‌های موضعی برای کاهش درد بعد از جراحی استفاده می‌شود.
روش استفاده: پچ‌های پوستی روی ناحیه دردناک قرار می‌گیرند یا محلول‌های تزریقی در نزدیکی ناحیه جراحی تزریق می‌شوند.
درمان درد‌های مزمن موضعی
در درمان درد‌های مزمن مانند درد‌های عضلانی، مفصلی یا عصبی، به صورت کرم، ژل یا پچ‌های پوستی استفاده می‌شود.
روش استفاده: کرم، ژل یا پچ به ناحیه دردناک پوست مالیده یا چسبانده می‌شود.
استفاده در بی‌حسی موضعی برای رویه‌های داخل دهانی و حلق
به صورت ژل یا اسپری برای بی‌حس کردن نواحی داخل دهان و حلق در رویه‌های مانند اندوسکوپی‌های دهانی یا برداشتن سنگ‌های لوزه استفاده می‌شود.
روش استفاده: ژل یا اسپری به ناحیه داخل دهان یا حلق اعمال می‌شود.
بی‌حسی در اعمال چشمی
در بعضی از اعمال چشمی مانند برداشتن جسم خارجی از چشم یا جراحی‌های جزئی چشم، لیدوکائین به صورت قطره چشمی استفاده می‌شود.
روش استفاده: قطره چشمی مستقیماً به چشم چکانده می‌شود.
اشکال مختلف لیدوکائین
لیدوکائین در اشکال مختلفی تولید و عرضه می‌شود که هر کدام برای مصارف خاصی طراحی شده‌اند. در زیر اشکال مختلف لیدوکائین با جزئیات دقیق توضیح داده شده است:
محلول تزریقی (Lidocaine Injection)
موارد مصرف: برای بی‌حس کردن موضعی در اعمال جراحی کوچک، دندان‌پزشکی، و برخی از پروسیجرهای درمانی استفاده می‌شود.
نحوه استفاده: به صورت تزریق مستقیم در ناحیه مورد نظر توسط پزشک یا دندان‌پزشک.
غلطت‌ها: موجود در غلطت‌های مختلف مانند 0.5%، 1% و 2%.
کرم موضعی (Lidocaine Cream)
موارد مصرف: برای کاهش درد و خارش پوست در شرایطی مانند آفتاب‌سوختگی، نیش حشرات، یا زخم‌های سطحی. همچنین برای درمان زود انزالی.
نحوه استفاده: به صورت موضعی روی پوست مالیده می‌شود.
غلطت‌ها: معمولاً در غلطت‌های 2.5% و 5%.
ژل موضعی (Lidocaine Gel)
موارد مصرف: برای بی‌حس کردن موضعی در نواحی مخاطی مانند داخل دهان، حلق، و مجرای ادراری.
نحوه استفاده: به صورت موضعی روی ناحیه مورد نظر اعمال می‌شود.
غلطت‌ها: معمولاً در غلطت‌های 2% و 2.5%.
اسپری موضعی (Lidocaine Spray)
موارد مصرف: برای بی‌حس کردن سریع نواحی کوچک پوست و مخاط، مانند قبل از اعمال جراحی کوچک، دندان‌پزشکی یا درمان زود انزالی.
نحوه استفاده: به صورت اسپری مستقیم بر روی ناحیه مورد نظر اعمال می‌شود.
غلطت‌ها: معمولاً در غلطت‌های 10%.
پچ پوستی (Lidocaine Patch)
موارد مصرف: برای کاهش درد‌های مزمن موضعی مانند درد‌های ناشی از آسیب عصبی (نورالژی پس از زونا).
نحوه استفاده: به صورت چسب‌های پوستی که به ناحیه دردناک چسبانده می‌شوند.
غلطت‌ها: معمولاً حاوی 5% لیدوکائین.
قطره چشمی (Lidocaine Ophthalmic Drops)
موارد مصرف: برای بی‌حس کردن سطح چشم قبل از اعمال چشمی کوچک یا برای برداشتن جسم خارجی.
نحوه استفاده: به صورت قطره در چشم چکانده می‌شود.
غلطت‌ها: معمولاً در غلطت‌های 4%.
شیاف (Lidocaine Suppositories)
موارد مصرف: برای کاهش درد و ناراحتی در ناحیه مقعدی-رکتال مانند هموروئید.
نحوه استفاده: به صورت شیاف که در ناحیه مقعدی-رکتال قرار داده می‌شود.
غلطت‌ها: معمولاً در غلطت‌های 5%.
ژل لیدوکائین برای واژن
ژل لیدوکائین می‌تواند برای بی‌حس کردن موضعی در ناحیه واژن استفاده شود. این نوع کاربرد معمولاً در شرایط خاصی مانند قبل از برخی از پروسیجرهای پزشکی یا درمان مشکلات مربوط به درد و ناراحتی واژینال به کار می‌رود. در زیر به جزئیات استفاده از ژل لیدوکائین برای واژن پرداخته شده است:
پروسیجرهای پزشکی واژینال:
توضیح: برای کاهش درد و ناراحتی قبل از انجام پروسیجرهای پزشکی مانند نمونه‌برداری (بیوپسی)، کورتاژ (D&C)، یا معاینه‌های پزشکی داخلی.
نحوه استفاده: ژل به ناحیه واژینال اعمال می‌شود تا بی‌حسی موضعی ایجاد کند.
درد و ناراحتی واژینال:
توضیح: برای کاهش درد و ناراحتی ناشی از شرایطی مانند ولوودینیا (درد مزمن ناحیه ولو) یا واژینیسموس (انقباضات غیر ارادی عضلات واژن).
نحوه استفاده: ژل به ناحیه دردناک مالیده می‌شود تا باعث کاهش درد و ناراحتی شود.
قبل از مقاربت جنسی:
توضیح: در برخی موارد برای کاهش درد و ناراحتی ناشی از مقاربت، به ویژه در افرادی که درد یا ناراحتی شدید دارند.
نحوه استفاده: ژل به ناحیه واژینال یا ناحیه حساس مالیده می‌شود تا بی‌حسی موقت ایجاد کند.
نحوه استفاده
مقدار: مقدار کمی از ژل (به اندازه‌ای که توسط پزشک توصیه شده) به ناحیه مورد نظر مالیده می‌شود.
زمان: معمولاً 5 تا 10 دقیقه قبل از پروسیجر یا فعالیت مورد نظر اعمال می‌شود تا بی‌حسی موضعی ایجاد شود.
تکرار: بسته به نیاز و توصیه پزشک می‌تواند تکرار شود.
لیست بهترین مکمل های جنسی بانوان
لیدوکائین برای دیر انزالی
لیدوکائین به عنوان یک بی‌حس‌کننده موضعی می‌تواند برای مدیریت زود انزالی در مردان استفاده شود. این دارو با کاهش حساسیت در ناحیه تناسلی، می‌تواند زمان تا انزال را افزایش دهد. در زیر به جزئیات استفاده از لیدوکائین برای دیر انزالی پرداخته شده است:
روش‌های مصرف لیدوکائین برای دیر انزالی
1. کرم لیدوکائین
نحوه استفاده: کرم لیدوکائین را به مقدار کمی (معمولاً به اندازه یک نخود) روی سر و بدنه آلت تناسلی بمالید. معمولاً 10 تا 15 دقیقه قبل از شروع رابطه جنسی استفاده می‌شود.
نکته: پس از مدت زمان مورد نظر، آلت تناسلی باید شسته شود تا احتمال انتقال لیدوکائین به شریک جنسی کاهش یابد.
2. اسپری لیدوکائین
نحوه استفاده: اسپری لیدوکائین را روی سر و بدنه آلت تناسلی بپاشید. معمولاً 10 تا 15 دقیقه قبل از شروع رابطه جنسی استفاده می‌شود.
نکته: بعد از مدت زمان لازم، آلت تناسلی را بشویید تا احتمال انتقال اسپری به شریک جنسی کاهش یابد.
نحوه عملکرد لیدوکائین
لیدوکائین یک داروی بی‌حس‌کننده موضعی است که با مسدود کردن سیگنال‌های عصبی در ناحیه‌ای که استفاده می‌شود، عمل می‌کند. در زیر نحوه عملکرد لیدوکائین با جزئیات بیشتر توضیح داده شده است:
بلوک کانال‌های سدیمی (Sodium Channels)
توضیح: لیدوکائین با بستن کانال‌های سدیمی موجود در غشای سلول‌های عصبی، مانع ورود یون‌های سدیم به داخل سلول می‌شود. این کانال‌ها برای آغاز و انتقال سیگنال‌های عصبی (پتانسیل عمل) حیاتی هستند.
نتیجه: با بلوک کردن این کانال‌ها، لیدوکائین از ایجاد و انتقال پتانسیل عمل جلوگیری می‌کند و به این ترتیب، انتقال سیگنال‌های درد به مغز متوقف می‌شود.
بی‌حسی موضعی
توضیح: با مسدود کردن کانال‌های سدیمی، لیدوکائین باعث بی‌حس شدن ناحیه‌ای می‌شود که دارو در آن اعمال شده است.
نتیجه: در نتیجه، شخص در ناحیه مورد نظر احساس درد یا ناراحتی نخواهد داشت.
عوارض جانبی لیدوکائین
لیدوکائین، مانند سایر داروها، ممکن است عوارض جانبی داشته باشد که می‌تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد. در زیر، برخی از عوارض جانبی شایع و نادر این دارو آورده شده است:
عوارض جانبی شایع
تحریک پوست: ممکن است باعث قرمزی، خارش یا سوزش در ناحیه‌ای که لیدوکائین استفاده شده است، شود.
احساس بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن: در ناحیه‌ای که لیدوکائین اعمال شده است.
خشکی یا پوسته‌پوسته شدن پوست: ممکن است در ناحیه‌ای که لیدوکائین به طور مکرر استفاده می‌شود، رخ دهد.
عوارض جانبی کمتر شایع ولی جدی‌تر
واکنش‌های آلرژیک: که می‌تواند شامل علائم زیر باشد:
خارش شدید
قرمزی یا ورم
کهیر
تنفس دشوار یا خس‌خس
تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
عوارض سیستمیک: در صورت جذب مقدار زیادی از لیدوکائین به جریان خون، می‌تواند عوارض جدی‌تری ایجاد کند:
سرگیجه یا سبکی سر
تهوع یا استفراغ
تغییر در ضربان قلب (تند یا نامنظم)
کاهش فشار خون
خواب‌آلودگی یا گیجی
تشنج
از دست دادن هوشیاری
عوارض جانبی نادر
متهموگلوبینمی: یک وضعیت نادر که در آن مقدار غیر طبیعی متهموگلوبین (نوعی از هموگلوبین) در خون افزایش می‌یابد، که می‌تواند باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها شود. علائم شامل کبودی پوست، لب‌ها یا ناخن‌ها و مشکلات تنفسی است.
آریتمی‌های قلبی: مشکلات ریتم قلب که ممکن است در نتیجه مصرف بیش از حد لیدوکائین رخ دهد.
