اگر دیابت دارید، کنترل قند خون تنها یک هدف کوتاه‌مدت نیست؛ بلکه این اقدام می‌تواند در طولانی‌مدت از بروز عوارض جدی مرتبط با دیابت جلوگیری کند یا وقوع آنها را به تأخیر بیندازد. این موضوع اهمیت بسیار زیادی دارد، به‌ویژه برای بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲. این بیماران باید تلاش کنند تا با اصلاح تغذیه و تغییر سبک زندگی، قند خونشان را در محدوده‌ی سالم نگه دارند. دلیل این اهمیت، ماهیت پیشرونده‌ی دیابت است که به مرور زمان می‌تواند به اعضای حیاتی بدن مانند قلب، عروق خونی، کلیه‌ها، چشم‌ها و اعصاب آسیب برساند.
نحوه کنترل قند خون به چه صورت است؟
نحوه‌ی کنترل قند خون از مهم‌ترین نگرانی‌ها و دغدغه‌های بیماران دیابتی است. به همین دلیل، تصمیم داریم در این مقاله از دارونت به معرفی چند روش ساده و طبیعی برای کنترل قند خون بپردازیم. این روش‌ها شامل تغییرات در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی، مدیریت استرس و خواب کافی می‌باشند. همچنین، نقش تغذیه‌ی سالم و متعادل، استفاده از مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین و اجتناب از مصرف قندهای ساده و فرآوری شده از مواردی است که در کنترل قند خون بسیار مؤثرند.
همراهی شما با ما در این مقاله به شما کمک خواهد کرد تا با اطلاعات دقیق و کاربردی، بتوانید قند خون خود را به طور مؤثرتری مدیریت کنید و از عوارض احتمالی دیابت در آینده پیشگیری نمایید. پس با ما همراه باشید تا به بررسی این روش‌ها بپردازیم و راهکارهایی عملی برای زندگی سالم‌تر و بهتر ارائه دهیم.
چگونه به کاهش قند خون کمک کنیم؟
بدن ما با تولید هورمون انسولین، که توسط پانکراس ترشح می‌شود، سطح قند خون را کنترل می‌کند. این هورمون به سلول‌ها اجازه می‌دهد که از قند موجود در گردش خون به‌عنوان منبع انرژی استفاده کنند. بنابراین، انسولین به‌عنوان مهم‌ترین تنظیم‌کننده‌ی سطح قند خون نقش حیاتی دارد.
عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند کنترل قند خون را مختل کرده و به هیپرگلیسمی منجر شوند. دلایل داخلی هیپرگلیسمی عبارتند از:
افزایش تولید گلوکز در کبد: در برخی موارد، کبد گلوکز بیشتری تولید می‌کند که می‌تواند به افزایش سطح قند خون منجر شود.
کاهش تولید انسولین در بدن: هنگامی که بدن قادر به تولید مقدار کافی انسولین نباشد، سطح قند خون بالا می‌رود.
کاهش توانایی بدن برای استفاده‌ی مؤثر از انسولین: این وضعیت که به آن «مقاومت به انسولین» گفته می‌شود، باعث می‌شود که سلول‌ها به‌درستی به انسولین پاسخ ندهند و قند در خون تجمع یابد.
علاوه بر این، عوامل خارجی نیز می‌توانند بر سطح قند خون تأثیر بگذارند. این عوامل شامل:
انتخاب‌های غذایی: مصرف زیاد مواد غذایی پرقند و پرکالری می‌تواند سطح قند خون را افزایش دهد.
مصرف بعضی از داروها: برخی داروها ممکن است باعث افزایش قند خون شوند.
کم‌تحرکی: عدم فعالیت بدنی منظم می‌تواند به افزایش قند خون منجر شود.
استرس: استرس مزمن می‌تواند سطح هورمون‌های استرسی مانند کورتیزول را افزایش دهد که این امر می‌تواند باعث افزایش قند خون شود.
گاهی اوقات، تغییر سبک زندگی و انجام اصلاحات در رژیم غذایی و فعالیت‌های روزانه می‌تواند نیاز به دارو را در مبتلایان به دیابت نوع ۲ کاهش دهد.
تغییرات در رژیم غذایی: مصرف مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین، مثل سبزیجات، میوه‌های تازه و غلات کامل.
افزایش فعالیت بدنی: انجام منظم ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا که به بهبود حساسیت به انسولین کمک می‌کنند.
مدیریت استرس: استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی مثل یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق در کنترل قند خون به شما کمک می‌کنند.
خواب کافی: حفظ الگوی خواب منظم و داشتن حداقل ۷-۸ ساعت خواب شبانه.
مراقبت از وزن: کاهش وزن اضافی و حفظ وزن سالم برای بهبود کنترل قند خون.
نوشیدن آب کافی: مصرف مایعات به میزان کافی برای حفظ تعادل مایعات بدن.
اجتناب از مصرف الکل و سیگار: این موارد می‌توانند تأثیر منفی بر سطح قند خون داشته باشند.
پایش منظم قند خون: بررسی مرتب سطح قند خون برای پیشگیری از هیپرگلیسمی و هیپوگلیسمی.
مصرف داروهای تجویز شده: پیروی دقیق از دستورات پزشک در مصرف داروها برای کنترل قند خون
آموزش و آگاهی: یادگیری مداوم در مورد دیابت و مدیریت آن از طریق منابع معتبر و شرکت در جلسات آموزشی.
این روش‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا قند خون خود را به طور مؤثرتری مدیریت کنید و از بروز عوارض جدی دیابت پیشگیری نمایید.
مراقب مصرف کربوهیدرات باشید
توجه به میزان مصرف کربوهیدرات‌ها برای افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. کربوهیدرات‌ها به عنوان یکی از درشت مغذی‌ها، نقشی کلیدی در تغییرات سطح قند خون دارند و بنابراین مدیریت دقیق آنها ضروری است. هر فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ باید با دقت به میزان کربوهیدرات مصرفی خود توجه کند، چرا که میزان این مصرف ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. عواملی مانند سن، وزن، میزان فعالیت بدنی و سایر شرایط سلامتی می‌توانند بر چگونگی تأثیر کربوهیدرات‌ها بر سطح قند خون تأثیر بگذارند.
برای شروع مدیریت بهتر دیابت نوع ۲، متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که میزان مصرف روزانه کربوهیدرات‌ها را بین ۲۰۰ تا ۲۴۵ گرم محدود کنید. این مقدار تقریباً نیمی از کالری‌های روزانه مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند و می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند. با این حال، این میزان کربوهیدرات باید با توجه به وضعیت کنترل قند خون و تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه تنظیم شود تا به بهترین شکل ممکن اثرگذار باشد.
لازم به ذکر است که کربوهیدرات‌ها تنها در نان، سیب‌زمینی و ماکارونی وجود ندارند. بسیاری از مواد غذایی دیگر نیز حاوی کربوهیدرات هستند. به عنوان مثال، میوه‌ها، سبزیجات، شیرینی‌جات و لبنیات نیز منابعی از کربوهیدرات‌ها محسوب می‌شوند. بنابراین، زمانی که به محاسبه میزان کربوهیدرات دریافتی روزانه می‌پردازید، حتماً باید تمامی این منابع را در نظر بگیرید. نادیده گرفتن این منابع می‌تواند منجر به مصرف بیش از حد کربوهیدرات و در نتیجه، نوسانات ناخواسته در سطح قند خون شود.
یکی دیگر از نکات مهم در مدیریت مصرف کربوهیدرات‌ها، انتخاب نوع مناسب آنهاست. برخی از کربوهیدرات‌ها مانند آنهایی که در نان سفید و شیرینی‌های فرآوری‌شده یافت می‌شوند، به سرعت در بدن تجزیه شده و منجر به افزایش سریع قند خون می‌شوند. در مقابل، کربوهیدرات‌های پیچیده‌تر مانند آنهایی که در غلات کامل و سبزیجات غیرنشاسته‌ای وجود دارند، به آرامی تجزیه شده و باعث نوسانات کمتری در سطح قند خون می‌شوند. انتخاب درست کربوهیدرات‌ها می‌تواند به کنترل قند خون کمک شایانی بکند.
