اسهال در فصل سرما بخاطر چیست؟

با شروع فصل سرما، سیستم ایمنی بدن به دلیل تغییرات دما و کاهش مقاومت در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها، بیشتر در معرض بیماری‌ها قرار می‌گیرد. یکی از این مشکلات شایع در فصل سرد، اسهال در فصل سرما است که می‌تواند به دلیل عفونت‌های ویروسی مانند نوروویروس و روتاویروس رخ دهد. همچنین، عادات غذایی تغییر یافته و استفاده از غذاهای گرم‌تر و پرچرب‌تر می‌تواند بر هضم و گوارش تأثیر بگذارد. در این مطلب به دلایل اصلی اسهال در فصل سرما و راه‌های پیشگیری از آن می‌پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

 

اسهال چیست؟

اسهال که به صورت مدفوع شل، آبکی یا بیرون‌روی زیاد شناخته می‌شود، یک مشکل شایع در دستگاه گوارش است که ممکن است همه افراد در هر سنی آن را تجربه کنند. این وضعیت می‌تواند همراه با حجم زیاد مدفوع و گرفتگی شکمی بروز کند. انواع مختلف اسهال دارای شدت و علائم متفاوتی هستند و مدت زمان بیماری نیز ممکن است از چند ساعت تا چند روز متغیر باشد.

لازم است توجه داشته باشید که اسهال ممکن است نشانه‌ای از دیگر مشکلات جدی گوارشی باشد. بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند بر عملکرد روده‌ها تاثیر گذاشته و موجب اسهال شوند.

 

علائم اسهال چیست؟

علائم اصلی اسهال شامل دفع مدفوع شل و آبکی است که به‌طور معمول سه بار یا بیشتر در روز رخ می‌دهد. علاوه بر این، فرد مبتلا ممکن است علائمی مانند دل‌درد، نیاز فوری به دستشویی رفتن، حالت تهوع، و در برخی موارد عدم کنترل بر حرکات روده را تجربه کند. اگر اسهال ناشی از عفونت باشد، علائم بیشتری مانند مدفوع خونی، حالت تهوع و استفراغ، تب و لرز، و سرگیجه نیز مشاهده می‌شود. اسهال می‌تواند باعث کم‌آبی بدن و ضعف بدنی شود که هر کدام علائم خاص خود را دارند و نیاز به مراقبت ویژه دارند.

 

اسهال در فصل سرما چیست؟

اسهال زمستانی یا اسهال در فصل سرما، نوعی اسهال ویروسی است که با شروع فصل سرما به دلیل فعالیت ویروس‌های عفونی، به‌ویژه نوروویروس‌ها، بیشتر مشاهده می‌شود. این ویروس مسری از طریق فضاهای عمومی، کلاس‌های درس، و مکان‌های شلوغ به راحتی منتقل می‌شود و نشانه‌هایی مانند اسهال شدید، استفراغ، و درد معده را به همراه دارد. بهترین راه مقابله با این نوع اسهال، رعایت بهداشت عمومی و دوری از محیط‌های آلوده است.

نوروویروس‌ها اغلب از طریق مواد غذایی و نوشیدنی آلوده انتقال می‌یابند و عامل بسیاری از موارد گاستروانتریت فصلی به حساب می‌آیند. با اقدامات پیشگیرانه و رعایت بهداشت فردی می‌توان به کنترل و کاهش شیوع اسهال در فصل سرما کمک کرد.

 

نوروویروس‌ چیست؟

نوروویروس‌ها یکی از شایع‌ترین عوامل اسهال و استفراغ حاد در سراسر جهان هستند و نقش مهمی در بروز بیماری‌های گوارشی، به‌ویژه در فصل زمستان دارند. در ایالات متحده، نوروویروس‌ها سالانه بین ۱۹ تا ۲۱ میلیون مورد اسهال و استفراغ شدید را ایجاد می‌کنند. این ویروس در ابتدا به نام نوروواک شناخته می‌شد که از شهری با همین نام برگرفته شده؛ جایی که اولین شیوع این ویروس در سال ۱۹۷۲ رخ داد. با توجه به تنوع زیاد انواع نوروویروس، ابتلا به یک نوع از آن‌ها ایمنی کامل در برابر سایر انواع را فراهم نمی‌کند و ممکن است فرد مجدداً دچار عفونت شود.

این ویروس مسری معمولاً در تمام طول سال فعال است، اما در ماه‌های سردتر شیوع بیشتری دارد و به همین دلیل از آن به‌عنوان عامل اصلی استفراغ زمستانی یا اسهال در فصل سرما یاد می‌شود. دکتر ادوارد گیداس، متخصص اطفال در کلینیک کلیولند، توضیح می‌دهد که نوروویروس معمولاً با شروع ناگهانی و علائم شدید ولی کوتاه‌مدت همراه است و بیشتر افراد پس از یک تا سه روز بهبود می‌یابند. هرچند نوروویروس می‌تواند ناراحت‌کننده باشد، اما به طور کلی خطرات جدی برای بیشتر افراد ندارد و اغلب به سرعت بهبود می‌یابد.

این ویروس به دلیل توانایی بالایی که در آلوده‌کردن مواد غذایی دارد، گاهی به عنوان عامل مسمومیت غذایی نیز شناخته می‌شود. اما باید توجه داشت که نوروویروس فقط از طریق غذای آلوده منتقل نمی‌شود؛ بلکه تماس با سطوح آلوده، قطرات موجود در هوا و حتی دست‌های آلوده می‌توانند باعث انتقال ویروس شوند.

به‌همین دلیل، رعایت بهداشت فردی و توجه به شستن دست‌ها از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از این ویروس است. نوروویروس‌ها اغلب در فضاهای شلوغ و محیط‌های عمومی مانند رستوران‌ها، مدارس و بیمارستان‌ها به راحتی منتشر می‌شوند و به دلیل پایداری بالا بر روی سطوح، می‌توانند به سرعت افراد مختلف را آلوده کنند. استفاده از دستکش، ماسک و پرهیز از تماس با افرادی که علائم گوارشی دارند نیز می‌تواند در کاهش احتمال ابتلا به این ویروس مؤثر باشد.

در مجموع، نوروویروس با وجود علائم ناتوان‌کننده‌ای مانند اسهال و استفراغ، به ندرت خطرناک است و با رعایت بهداشت فردی، شستن دست‌ها و پرهیز از تماس با سطوح آلوده، می‌توان از انتقال و شیوع آن پیشگیری کرد.

آیا نوروویروس نوعی آنفلوانزای معده است؟

برخلاف تصور عمومی، نوروویروس با آنفلوانزا ارتباطی ندارد و در حقیقت آنفلوانزا معده به عنوان یک اصطلاح پزشکی وجود ندارد. آنفلوانزا یک عفونت تنفسی است که باعث تب، لرز و درد بدن می‌شود، در حالی که نوروویروس به دستگاه گوارش حمله می‌کند و موجب اسهال در فصل سرما و استفراغ می‌شود. اصطلاح آنفلوانزای معده تنها برای افزایش آگاهی و پیشگیری از این ویروس به‌کار می‌رود و بهتر است با اطلاعات صحیح از بیماری‌ها آگاه باشیم تا از بروز عوارض جدی پیشگیری کنیم.

 

نوروویروس چگونه انتقال پیدا می‌کند؟

افراد از طریق خوردن غذاها و نوشیدنی‌های آلوده به نوروویروس، یا از راه تماس با سطوح و اشیاء آلوده می‌توانند به این ویروس مبتلا شوند. صدف خام، میوه‌ها و سبزیجات نپخته از منابع شایع آلودگی هستند که می‌توانند اسهال و استفراغ شدید را به‌خصوص در فصل زمستان ایجاد کنند. حتی تماس مختصر با ویروس نیز برای انتقال کافی است؛ به عنوان مثال، لمس سطح آلوده و سپس لمس دهان، بینی یا چشم می‌تواند موجب ابتلا شود.

 

نوروویروس در چه مکان‌هایی بیشتر شیوع می‌یابد؟

مکان‌های شلوغ و سرپوشیده مثل رستوران‌ها، مدارس و خانه‌های سالمندان بستر مناسبی برای انتشار این ویروس فراهم می‌کنند. این ویروس قادر است در دماهای بالا و روی سطوح مختلف زنده بماند و به سرعت از طریق غذا، استفاده مشترک از ظروف، و تماس مستقیم مثل دست دادن انتقال یابد. این انتقال حتی از طریق هوای آلوده و مدفوع فرد آلوده نیز ممکن است. در صورت عدم رعایت بهداشت، این ویروس می‌تواند بسیار سریع و گسترده به سایرین منتقل شود.

 

افراد در معرض خطر چه کسانی هستند؟

نوزادان، سالمندان، و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نوروویروس قرار دارند. این ویروس می‌تواند حتی قبل از بروز علائم از فردی به فرد دیگر منتقل شود، به این معنا که افراد ممکن است بدون آگاهی از بیماری خود، ناقل ویروس باشند. در محیط‌های جمعی مانند مدارس و خانه‌ها، تنها یک نفر آلوده می‌تواند سبب گسترش سریع این ویروس به دیگران شود، و به این ترتیب همه افراد خانواده یا کلاس در معرض ابتلا قرار می‌گیرند.

 

راهکارهای پیشگیری از اسهال زمستانی

پس از ابتلا به این ویروس، علائم شایع شامل تهوع، استفراغ (بیشتر در کودکان)، اسهال آبکی (معمولاً در بزرگسالان) و درد معده است. برخی از علائم دیگر نیز شامل تب خفیف، لرز، سردرد، دردهای عضلانی و خستگی می‌باشند. اگرچه این علائم ممکن است خیلی شدید نباشند، اما دفع مکرر آب بدن از طریق اسهال و استفراغ می‌تواند بدن را دچار کم‌آبی کند، به ویژه در کودکان و سالمندان.

پیشگیری از کم‌آبی بدن

به دلیل اسهال شدید و استفراغ در هنگام عفونت، جلوگیری از کم‌آبی بسیار اهمیت دارد. مصرف فراوان مایعات مانند آب و آب‌میوه‌های طبیعی، برای جبران آب و الکترولیت‌های از دست‌رفته، توصیه می‌شود. نوشیدنی‌های شیرین، الکلی و کافئین‌دار باید اجتناب شوند، زیرا باعث تشدید اسهال و افزایش نیاز بدن به آب می‌شوند.

درمان عفونت نوروویروس و اسهال در فصل سرما

نوروویروس مانند سایر ویروس‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها پاسخ نمی‌دهد و درمان خاصی برای آن وجود ندارد. این بیماری باید طی چند روز به صورت خودبه‌خود بهبود یابد. در صورت شدید بودن علائم، مراجعه به پزشک ضروری است و مصرف مایعات به میزان کافی، اصلی‌ترین اقدام در این دوره است.

علائم کم‌آبی بدن و زمان مراجعه به پزشک

علائم کم‌آبی بدن شامل سرگیجه هنگام ایستادن، خشکی دهان و کاهش ادرار است. کودکان دچار کم‌آبی ممکن است بی‌حال، بی‌تاب و بدون اشک باشند. در صورت مشاهده این علائم و کاهش شدید انرژی بدن، مراجعه به پزشک ضروری است، زیرا ممکن است نیاز به درمان وریدی باشد.

با رعایت بهداشت فردی، از جمله شستشوی دست‌ها، و استفاده از آب و غذای سالم می‌توان از ابتلا به این ویروس پیشگیری کرد. در صورت ابتلا، رعایت توصیه‌های پزشکی و نوشیدن مایعات می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند.

 

گفتار پایانی

به عنوان نتیجه‌گیری، باید گفت که توجه به سلامت دستگاه گوارش در فصل سرما اهمیت زیادی دارد. با سرد شدن هوا و تغییر در شیوه‌ی تغذیه، مشکلاتی مانند اسهال در فصل سرما شایع‌تر می‌شوند و برای پیشگیری از آن‌ها، رعایت نکات بهداشتی و مصرف مواد غذایی مناسب ضروری است. از سوی دیگر، افزایش مصرف مایعات، پرهیز از غذاهای سنگین و رعایت اصول بهداشتی می‌تواند کمک بزرگی در جلوگیری از ابتلا به این مشکل باشد.

داروخانه آنلاین دارونت