درباره کاهش فشار خون بیشتر بدانید

کاهش فشار خون، که به عنوان هیپوتانسیون نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن فشار خون در عروق به طور غیرطبیعی پایین است. این وضعیت ممکن است بدون علامت باشد، اما در برخی موارد می‌تواند منجر به سرگیجه، ضعف، گیجی و حتی غش شود. کاهش فشار خون می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، از جمله کم آبی بدن، مشکلات قلبی، عوارض جانبی برخی داروها و عفونت‌های شدید.

تشخیص و درمان به موقع هیپوتانسیون اهمیت زیادی دارد، چرا که می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تری مانند شوک یا آسیب به اندام‌های حیاتی جلوگیری کند. روش‌های مختلفی برای مدیریت و درمان کاهش فشار خون وجود دارد که شامل تغییر در سبک زندگی، تغذیه مناسب و در موارد حاد، استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک می‌باشد.

دلایل کاهش فشار خون

کاهش فشار خون یا هیپوتانسیون می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که هر کدام می‌توانند تاثیرات متفاوتی بر سلامت فرد داشته باشند. در اینجا به پنج دلیل عمده کاهش فشار خون می‌پردازیم:

کم‌آبی بدن

یکی از شایع‌ترین دلایل کاهش فشار خون، کم‌آبی بدن است. وقتی بدن مایعات کافی دریافت نکند، حجم خون کاهش می‌یابد که می‌تواند به کاهش فشار خون منجر شود. این وضعیت ممکن است به دلیل عدم مصرف کافی آب، تعریق زیاد، استفراغ یا اسهال شدید رخ دهد. کم‌آبی بدن علاوه بر کاهش فشار خون، می‌تواند منجر به ضعف، سرگیجه و حتی غش شود.

مشکلات قلبی

برخی از مشکلات قلبی می‌توانند باعث کاهش فشار خون شوند. نارسایی قلبی، حملات قلبی، و مشکلات مربوط به دریچه‌های قلب می‌توانند توانایی قلب در پمپاژ موثر خون را کاهش دهند. وقتی قلب نمی‌تواند به درستی خون را پمپاژ کند، جریان خون به اندام‌ها و بافت‌ها کاهش می‌یابد و این می‌تواند منجر به کاهش فشار خون شود.

عوارض جانبی داروها

برخی داروها می‌توانند به عنوان عوارض جانبی منجر به کاهش فشار خون شوند. این داروها ممکن است با کاهش حجم خون یا تاثیر بر عملکرد قلب و عروق، فشار خون را کاهش دهند. پزشکان معمولاً هنگام تجویز این داروها به بیماران خود هشدار می‌دهند و فشار خون آنها را مرتباً چک می‌کنند.

اختلالات غدد درون‌ریز

برخی اختلالات هورمونی نیز می‌توانند باعث کاهش فشار خون شوند. بیماری‌هایی مانند هیپوتیروئیدیسم، بیماری آدیسون (که غدد فوق کلیوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد)، و افت قند خون (هیپوگلیسمی) می‌توانند به کاهش فشار خون منجر شوند. این اختلالات با تغییر در تولید و تنظیم هورمون‌ها، می‌توانند تعادل فشار خون را مختل کنند.

عفونت‌های شدید و شوک سپتیک

عفونت‌های شدید و شوک سپتیک نیز از دلایل مهم کاهش فشار خون هستند. در این وضعیت‌ها، عفونت گسترده‌ای در بدن وجود دارد که می‌تواند باعث التهاب شدید و گشاد شدن عروق خونی شود. این امر منجر به کاهش شدید فشار خون و کاهش جریان خون به اندام‌های حیاتی می‌شود. شوک سپتیک یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به درمان فوری دارد تا از آسیب‌های جدی به اندام‌ها و مرگ جلوگیری شود.

کاهش فشار خون می‌تواند به دلایل متعددی رخ دهد که هر کدام نیاز به تشخیص و درمان مناسب دارند. از کم‌آبی بدن گرفته تا مشکلات قلبی، عوارض دارویی، اختلالات هورمونی، و عفونت‌های شدید، همه می‌توانند نقش مهمی در بروز این وضعیت ایفا کنند. آگاهی از این دلایل و توجه به علائم و نشانه‌های هیپوتانسیون می‌تواند به مدیریت بهتر و پیشگیری از عوارض جدی کمک کند.

انواع فشارخون پایین و دلایل بروز آن

کاهش فشار خون به‌خودی‌خود می‌تواند به اشکال مختلفی ظاهر شود که نیاز به بررسی دقیق شرایط بیماران دارد. هایپوتنشن را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد. علاوه بر این، عوامل و شرایط متعددی نیز می‌توانند موجب بروز فشار خون پایین شوند، از جمله افزایش سن، استرس‌های عصبی، بیماری‌های زمینه‌ای و سابقه خانوادگی فشار خون پایین.

۱. افت فشار خون وضعیتی (Orthostatic Hypotension)

یکی از انواع شایع افت فشار خون، فشار خون پایین وضعیتی است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، این حالت مرتبط با تغییر وضعیت بدن است و باعث کاهش ناگهانی فشار خون هنگام ایستادن از حالت نشسته یا درازکشیده می‌شود.

این تغییرات فشار خون معمولاً کوتاه‌مدت هستند و انتظار می‌رود که فشار خون پس از تغییر وضعیت به‌سرعت به حالت عادی بازگردد. اگر افت فشار خون بیشتر از ۲۰ میلی‌متر جیوه برای فشار سیستولیک (فشار بالا) و ۱۰ میلی‌متر جیوه برای فشار دیاستولیک (فشار پایین) باشد، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر باشد.

۲. افت فشار خون لحظه‌ای یا ناگهانی (Acute Hypotension)

این نوع افت فشار خون یا افت فشار ناگهانی می‌تواند به‌واسطه عوامل مختلفی رخ دهد. در این شرایط، فشار خون به‌طور ناگهانی کاهش می‌یابد و ممکن است برای فرد مشکل‌ساز شود. این نوع افت فشار خون ممکن است ناشی از شوک، خونریزی شدید، کمبود آب بدن یا مصرف برخی داروها باشد.

۳. افت فشار خون بعد از غذا (Postprandial Hypotension)

یکی دیگر از انواع فشار خون پایین، افت فشار خون پس از غذا است. این حالت معمولاً یک تا دو ساعت پس از خوردن غذا رخ می‌دهد و بیشتر در افراد مسن، به‌ویژه کسانی که فشار خون بالا یا بیماری‌های سیستم عصبی خودمختار مانند بیماری پارکینسون دارند، مشاهده می‌شود. راهکارهای کاهش علائم این نوع افت فشار خون شامل خوردن وعده‌های غذایی کوچک و کم‌کربوهیدرات، نوشیدن آب بیشتر و اجتناب از مصرف الکل است.

۴. افت فشار خون با واسطه عصبی (Neurally Mediated Hypotension)

یکی دیگر از انواع فشار خون پایین، کاهش فشار خون با واسطه عصبی است. این حالت معمولاً پس از ایستادن طولانی‌مدت رخ می‌دهد و ممکن است ناشی از اختلال در ارتباط بین قلب و مغز باشد.

یک عامل دیگر، آتروفی سیستم چندگانه است که به سندرم شای دراگر نیز معروف است. این بیماری بر سیستم عصبی که عملکردهای غیرارادی مانند فشار خون، ضربان قلب، تنفس و هضم را کنترل می‌کند، تاثیر می‌گذارد. یکی از نشانه‌های این بیماری، افت فشار خون است که ممکن است با فشار خون بسیار بالا در حالت درازکشیده همراه باشد. این نوع افت فشار خون بیشتر کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

فشار خون پایین ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد و اشکال مختلفی داشته باشد. تشخیص نوع افت فشار خون و دلایل آن برای تعیین روش درمان مناسب ضروری است. به‌طورکلی، در صورتی که علائم فشار خون پایین به‌طور مکرر تجربه شوند، باید با پزشک مشورت کرد تا علت اصلی شناسایی و درمان مناسب انتخاب شود.

چه کار کنیم تا به کاهش فشار خون دچار نشویم؟

برای پیشگیری از کاهش فشار خون، می‌توان اقداماتی را در سبک زندگی و تغذیه انجام داد که به حفظ فشار خون در محدوده نرمال کمک می‌کنند. در اینجا چند راهکار موثر برای جلوگیری از کاهش فشار خون آورده شده است:

هیدراته ماندن

مصرف کافی آب و مایعات در طول روز از اهمیت زیادی برخوردار است. نوشیدن آب کافی، به خصوص در هوای گرم یا هنگام ورزش، می‌تواند از کم‌آبی بدن جلوگیری کند و به حفظ حجم خون و فشار خون مناسب کمک کند. علاوه بر آب، مصرف نوشیدنی‌های الکترولیتی در شرایط خاص می‌تواند مفید باشد.

تغذیه سالم و متعادل

یک رژیم غذایی متعادل و سالم، غنی از میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های کم‌چرب و غلات کامل، می‌تواند به حفظ فشار خون در محدوده نرمال کمک کند. مصرف مواد غذایی حاوی نمک به مقدار مناسب نیز می‌تواند به جلوگیری از کاهش فشار خون کمک کند. اما باید از مصرف بیش از حد نمک نیز پرهیز کرد.

اجتناب از تغییرات ناگهانی در وضعیت بدنی

بلند شدن ناگهانی از حالت نشسته یا خوابیده می‌تواند باعث کاهش ناگهانی فشار خون و ایجاد سرگیجه شود. برای جلوگیری از این وضعیت، بهتر است به آرامی از جا بلند شوید و مدتی در حالت نشسته بمانید تا بدن به تغییر وضعیت عادت کند.

ورزش منظم

ورزش منظم می‌تواند به بهبود عملکرد قلب و عروق کمک کند و فشار خون را در محدوده سالم نگه دارد. فعالیت‌های هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا می‌توانند تاثیر مثبتی بر سلامت قلب و عروق داشته باشند. همچنین تمرینات مقاومتی نیز می‌توانند به تقویت عضلات و بهبود گردش خون کمک کنند.

مدیریت استرس

استرس می‌تواند به طور مستقیم بر فشار خون تاثیر بگذارد. استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق و فعالیت‌های آرامش‌بخش می‌تواند به کاهش استرس و حفظ فشار خون نرمال کمک کند.

مصرف داروها با احتیاط

برخی داروها می‌توانند به کاهش فشار خون منجر شوند. در صورتی که دارویی مصرف می‌کنید که ممکن است فشار خون شما را کاهش دهد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و در صورت لزوم داروی جایگزینی را بررسی کنید. همچنین، همیشه داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید و از خوددرمانی پرهیز کنید.

چکاپ‌های منظم

مراجعه منظم به پزشک و انجام چکاپ‌های دوره‌ای می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات مرتبط با فشار خون کمک کند. در صورت داشتن علائم مکرر کاهش فشار خون، مانند سرگیجه، ضعف یا غش، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص و درمان مناسب آغاز شود.

گفتار پایانی

با پیروی از این راهکارها و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی و تغذیه، می‌توان از کاهش فشار خون جلوگیری کرد و سلامت قلب و عروق را بهبود بخشید. توجه به نیازهای بدن، مدیریت استرس و انجام چکاپ‌های منظم از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به حفظ فشار خون نرمال کمک کنند.

داروخانه آنلاین دارونت