پروستات چیست؟

هر آنچه که باید در مورد پروستات بدانید

پروستات، غده‌ای کوچک در سیستم تولید مثل مردان است که نقش حیاتی در سلامت و باروری آن‌ها ایفا می‌کند. این غده اغلب با افزایش سن و مشکلاتی که ممکن است ایجاد کند، مورد توجه قرار می‌گیرد. در این مقاله به بررسی جامع پروستات، عملکرد آن، بیماری‌های شایع و راه‌های حفظ سلامت آن می‌پردازیم.

پروستات کجاست و چه شکلی است؟

پروستات غده‌ای به اندازه گردو و به وزن تقریبی ۱۱ گرم است که در قسمت تحتانی لگن و زیر مثانه قرار دارد. مجرای ادرار از وسط این غده عبور می‌کند. به همین دلیل، هرگونه تغییر در اندازه یا وضعیت پروستات می‌تواند بر جریان ادرار تأثیر بگذارد.

عفونت پروستات

عفونت پروستات یا پروستاتیت، التهاب غده پروستات و بافت‌های اطراف آن است که در مردان رخ می‌دهد. پروستات غده‌ای به اندازه گردو است که زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادرار از وسط آن عبور می‌کند. این عفونت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و علائم آن از بدون علامت تا درد شدید متغیر است.

علت بزرگ شدن پروستات چیست؟

پروستات که در زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادرار از میان آن عبور می‌کند، با افزایش سن در اکثر مردان به تدریج بزرگ می‌شود. این بزرگ شدن پروستات می‌تواند جریان ادرار را مسدود کند و منجر به بروز علائم ادراری یا انسداد قابل توجه شود. علت دقیق این بزرگ شدن هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما تصور می‌شود که تغییرات در تعادل هورمون‌های جنسی در مردان مسن‌تر، نقش اصلی را در این فرایند ایفا می‌کند. به عبارت دیگر، تغییرات هورمونی مرتبط با افزایش سن، احتمالاً مهم‌ترین عامل در بزرگ شدن پروستات است.

اندازه طبیعی پروستات در سن ۵۰ سالگی باید چقدر باشد؟

اندازه طبیعی پروستات در سن ۵۰ سالگی معمولاً بین ۳۰ تا ۳۵ سی‌سی است. با این حال، اندازه پروستات تحت تأثیر دو عامل اصلی سن و وراثت قرار دارد. به طور کلی، با افزایش سن، پروستات به تدریج بزرگتر می‌شود. به عنوان مثال، در سنین ۲۵ تا ۳۰ سالگی، اندازه پروستات تقریباً به اندازه یک گردو و حدود ۲۵ سی‌سی است.

این اندازه در حدود ۵۰ سالگی به طور متوسط به ۳۰ تا ۳۵ سی‌سی و در ۷۰ سالگی به حدود ۴۰ تا ۴۵ سی‌سی می‌رسد. لازم به ذکر است که عوامل وراثتی می‌توانند باعث شوند اندازه پروستات در افراد مختلف، حتی در یک بازه سنی مشخص، متفاوت باشد و گاهی از مقادیر ذکر شده بزرگتر باشد. بنابراین، این اعداد، مقادیر تقریبی هستند و اندازه دقیق پروستات در هر فرد ممکن است متفاوت باشد.

وظایف پروستات چیست؟

وظیفه اصلی پروستات تولید مایعی است که بخشی از مایع منی را تشکیل می‌دهد. این مایع حاوی آنزیم‌ها، مواد مغذی و موادی است که به حفظ سلامت و حرکت اسپرم کمک می‌کنند. پروستات همچنین در کنترل جریان ادرار و انقباض عضلات در هنگام انزال نقش دارد.

بیماری‌های شایع پروستات چیست

سه بیماری شایع پروستات عبارتند از:

بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH)

این بیماری که با افزایش سن در مردان شایع است، با بزرگ شدن پروستات و فشار آن بر مجرای ادرار مشخص می‌شود. علائم پروستات بزرگ شامل تکرر ادرار، احساس فوریت در ادرار، جریان ضعیف ادرار، قطره قطره آمدن ادرار پس از اتمام آن و بیدار شدن از خواب برای ادرار کردن است.

التهاب پروستات (پروستاتیت)

این بیماری می‌تواند ناشی از عفونت باکتریایی یا عوامل دیگر باشد و با علائمی مانند درد در ناحیه لگن، درد هنگام ادرار، تکرر ادرار، سوزش ادرار و درد هنگام انزال همراه است.

سرطان پروستات

این نوع سرطان، یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در مردان است و معمولاً در مراحل اولیه بدون علامت است. با پیشرفت بیماری، علائمی مانند مشکلات ادراری، درد در ناحیه لگن و کمر، و وجود خون در ادرار یا مایع منی ظاهر می‌شود.

علائم پروستات

علائم بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) در افراد مختلف شدت متفاوتی دارد و معمولاً به تدریج و با گذشت زمان بدتر می‌شود. نشانه‌ها و علائم شایع این بیماری عبارتند از:

تکرر ادرار: این حالت به معنای نیاز به دفع ادرار بیشتر از حد معمول است. ممکن است فرد در طول روز بارها مجبور به مراجعه به دستشویی شود، حتی بلافاصله پس از تخلیه مثانه. این علامت می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و فعالیت‌های روزمره فرد را مختل کند.

احساس فوریت در ادرار: این احساس به معنای نیاز ناگهانی و غیرقابل کنترل به دفع ادرار است. فرد ممکن است احساس کند که اگر فورا به دستشویی نرود، دچار بی‌اختیاری ادرار خواهد شد. این علامت می‌تواند باعث اضطراب و محدودیت در حضور در مکان‌های عمومی شود.

شب‌ادراری (نوکتوریا): به معنای بیدار شدن از خواب در طول شب برای ادرار کردن است. این موضوع می‌تواند باعث اختلال در خواب و کاهش کیفیت آن شود. تعداد دفعات بیدار شدن می‌تواند از یک بار تا چند بار در طول شب متغیر باشد.

مشکل در شروع ادرار: به معنای تأخیر یا دشواری در آغاز جریان ادرار است. فرد ممکن است برای شروع ادرار کردن نیاز به صرف زمان و تلاش بیشتری داشته باشد.

جریان ضعیف یا متناوب ادرار: به معنای کاهش قدرت و سرعت جریان ادرار است. جریان ادرار ممکن است باریک و ضعیف باشد یا به صورت منقطع و قطع و وصل جریان داشته باشد.

قطره قطره آمدن ادرار پس از اتمام دفع: به معنای خروج قطرات ادرار پس از پایان ادرار کردن و بسته شدن جریان اصلی است. این حالت می‌تواند باعث خیس شدن لباس زیر و ایجاد حس ناخوشایند شود.

زور زدن هنگام ادرار: به معنای نیاز به فشار آوردن به عضلات شکم و لگن برای شروع یا ادامه جریان ادرار است. این حالت نشان دهنده انسداد مجرای ادرار توسط پروستات بزرگ شده است.

احساس عدم تخلیه کامل مثانه: به معنای احساس باقی ماندن ادرار در مثانه پس از اتمام ادرار کردن است. این حالت می‌تواند منجر به تکرر ادرار و افزایش خطر عفونت‌های ادراری شود.

عوامل خطر بیماری‌های پروستات

• سن: افزایش سن مهمترین عامل خطر برای بزرگی خوش‌خیم پروستات و سرطان پروستات است.
• سابقه خانوادگی: وجود سابقه خانوادگی سرطان پروستات، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
• نژاد: مردان آفریقایی-آمریکایی بیشتر از سایر نژادها در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند.
• رژیم غذایی: مصرف زیاد چربی‌های اشباع شده و گوشت قرمز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.

درمان قطعی پروستات

درمان قطعی پروستات، بسته به شدت و پیشرفت بیماری، متفاوت است. اگر بزرگی پروستات با دارو و تغییر سبک زندگی بهبود نیابد، جراحی پروستات (عمل پروستات با لیزر) تنها راه قطعی درمان خواهد بود، اما تصمیم نهایی توسط متخصص اورولوژی و پس از بررسی کامل وضعیت بیمار گرفته می‌شود.

نگرانی‌های مربوط به بزرگی و سرطان پروستات در مردان بالای ۵۰ سال شایع است و در صورت عدم کنترل بیماری، عمل پروستات برای جلوگیری از عوارض آن ضروری می‌شود. تشخیص زودهنگام سرطان پروستات با آزمایش خون و اندازه‌گیری PSA امکان‌پذیر است و می‌تواند درمان را آسان‌تر کند.

تغذیه مناسب نیز نقش مهمی در سلامت پروستات دارد؛ به‌ویژه مصرف روی (Zn) که به وفور در پروستات ذخیره شده و در سلامت این غده و همچنین باروری مردان نقش دارد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که درمان دارویی قطعی برای بزرگی پروستات وجود ندارد، اما مصرف مکمل‌های غذایی زیر به درمان کمک خواهند کرد:

1. کپسول پروستافیت یوروویتال
2. قرص پروستاتان گل دارو
3. کپسول پروستافورت نوتراکس

برای “خرید بهترین مکمل پروستات” داروخانه آنلاین را انتخاب کنید.

عوارض قرص پروستات

مصرف داروهای پروستات می‌تواند عوارض مختلفی داشته باشد، از جمله کاهش حجم مایع منی، کاهش میل جنسی و کاهش شدت نعوظ. همچنین ممکن است عوارضی مانند افت فشار خون، بی‌خوابی، درد قفسه سینه، مشکلات گوارشی (اسهال، تهوع)، سردرد، گیجی، خستگی، تحریک سینوزیت و کمردرد نیز رخ دهد. این عوارض در همه افراد یکسان نیست و شدت آن‌ها متفاوت است.

منابع غذایی غنی از روی شامل صدف، جگر، غلات کامل، حبوبات، غذاهای دریایی و مغزهای گیاهی هستند. بنابراین، ترکیبی از تشخیص زودهنگام، درمان‌های دارویی، تغییر سبک زندگی، تغذیه مناسب و در صورت لزوم جراحی، می‌تواند به درمان و مدیریت مشکلات پروستات کمک کند.

درمان التهاب پروستات

درمان التهاب یا عفونت پروستات (پروستاتیت) معمولاً به صورت ترکیبی از روش‌ها انجام می‌شود که شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای مقابله با عفونت‌های باکتریایی، داروهای گشادکننده مجرا (مانند آلفا بلوکرها) برای کاهش فشار بر مجرای ادرار و بهبود جریان ادرار، و همچنین تغییر در سبک زندگی برای مدیریت علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.

طول دوره درمان با آنتی‌بیوتیک بستگی به نوع عفونت (حاد یا مزمن) دارد و می‌تواند بین ۲ تا ۶ هفته یا حتی بیشتر متغیر باشد. در برخی موارد، پزشک ممکن است روش‌های درمانی دیگری مانند داروهای ضد التهاب، ماساژ پروستات یا درمان‌های حمایتی دیگر را نیز توصیه کند. تشخیص دقیق نوع پروستاتیت و تعیین بهترین روش درمانی توسط پزشک متخصص اورولوژی ضروری است.

درمان گیاهی پروستات

درمان گیاهی پروستات با استفاده از مواد غذایی مختلف می‌تواند به پیشگیری و بهبود علائم مرتبط با این غده کمک کند. برخی از مهم‌ترین این مواد غذایی عبارتند از:

• کلم بروکلی: حاوی سولفورافان و ایندول است که خواص ضدسرطانی قوی دارند و می‌توانند از رشد سلول‌های سرطانی پروستات جلوگیری کنند. مصرف بیش از یک بار در هفته کلم بروکلی، طبق تحقیقات، تا ۴۵ درصد خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می‌دهد.
• جوز برزیلی: منبع غنی سلنیوم است که برای سلامت پروستات بسیار مفید بوده و در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات مؤثر است. همچنین حاوی روی و سایر مواد معدنی مفید برای پروستات است.
• تخمه کدو: سرشار از کاروتنوئید و امگا ۳ است و مصرف آن به خصوص برای مردان مبتلا به بزرگی خوش‌خیم پروستات توصیه می‌شود.
• انار: حاوی الاگیتانین، یک آنتی‌اکسیدان قوی است که از بدن در برابر انواع سرطان‌ها از جمله سرطان پروستات محافظت می‌کند و می‌تواند مانع از تکثیر سلول‌های سرطانی پروستات شود.
• سویا: به دلیل داشتن ایزوفلاون‌ها، می‌تواند از رشد سلول‌های پروستات و بزرگی آن جلوگیری کرده و رشد تومورها را کند کند.
• تخم کتان: منبع غنی امگا ۳ است که خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می‌دهد.
• زردچوبه: می‌تواند از بروز سرطان پروستات جلوگیری کند، رشد سرطان موجود را کاهش داده و حتی سلول‌های سرطانی را از بین ببرد.

ماساژ پروستات چیست؟

ماساژ پروستات، که با نام شیردوشی پروستات نیز شناخته می‌شود، به تحریک و مالش غده پروستات در مردان گفته می‌شود. این تحریک می‌تواند به دو منظور انجام شود:

• یکی ایجاد اوج لذت جنسی و
• دیگری اهداف پزشکی.

در این روش، ممکن است انزال بدون تحریک مستقیم آلت تناسلی مرد رخ دهد. از نظر پزشکی، ماساژ پروستات گاهی برای جمع‌آوری نمونه مایع منی (سمن) جهت آزمایش اسپرم مورد استفاده قرار می‌گیرد، به خصوص در مواردی که فرد قادر به ارائه نمونه به روش معمول نیست.

نتیجه‌گیری:

پروستات غده‌ای حیاتی در سیستم تولید مثل مردان است که نقش مهمی در سلامت و باروری آن‌ها ایفا می‌کند. آگاهی از عملکرد این غده، بیماری‌های شایع و راه‌های حفظ سلامت آن، به مردان کمک می‌کند تا از سلامت خود مراقبت کنند و در صورت بروز هرگونه مشکل، به موقع به پزشک مراجعه کنند.