نکات مهم مصرف آهن در دوران بارداری و شیردهی

مصرف قرص آهن در بارداری، به ویژه برای خانم‌های مبتلا به کم‌خونی، اهمیت زیادی دارد. بیشتر آهن در بدن ما در هموگلوبین قرار دارد که نقش اصلی در انتقال اکسیژن به تمام بافت‌ها و اندام‌های بدن دارد. کمبود آهن می‌تواند منجر به کاهش هموگلوبین شده و در نتیجه، اکسیژن‌رسانی به اندام‌ها را کاهش دهد.

در دوران بارداری، حجم خون در بدن دو برابر می‌شود و بخش قابل توجهی از آن به سمت جنین می‌رود. کمبود آهن در این دوران ممکن است منجر به نقص عملکرد سیستم ایمنی در جنین شده و بر رشد سیستم عصبی نوزاد تأثیر بگذارد.

استفاده از قرص آهن در دوران بارداری از هفته‌های ابتدایی شروع شده و دارای فواید و عوارض خاصی است. مقاله حاضر به سوالات شما در مورد مصرف مکمل آهن در بارداری پاسخ می‌دهد و به بررسی فواید و عوارض این مصرف می‌پردازد قبل از خرید مکمل و قرص آهن این مطالعه این مقاله را فراموش نکنید.

آنچه در این مقاله می خوانیم:
کمبود آهن در بارداری
قرص آهن در بارداری برای چیست؟
قرص آهن در بارداری چه موقع مصرف شود؟
آیا همه خانم های باردار باید از قرص آهن استفاده کنند؟
عوارض قرص آهن در بارداری
مصرف صحیح قرص آهن در بارداری
جمع بندی

آیا مصرف قرص آهن در بارداری باعث جبران کمبود آهن در مادران می‌شود؟

بطور کلی، زنان باردار و شیرده به میزان 20 تا 30 میلی‌گرم آهن در طول روز نیاز دارند. در ابتدا و انتهای دوران بارداری، سطح هموگلوبین در مادران باردار باید بالای 11 گرم در دسی لیتر باشد. در بازه زمانی 3 تا 6 ماه پس از زایمان، معمولاً سطح هموگلوبین به 5 تا 10 گرم در دسی لیتر کاهش پیدا می‌کند که این مسئله به عنوان یک افت طبیعی در نظر گرفته می‌شود.

در صورتی که سطح هموگلوبین کمتر از این مقادیر باشد، پزشک ممکن است از آزمایشی برای اندازه‌گیری مقدار آهن استفاده کند و سطح آهن را برای تشخیص کم‌خونی یا نقص آهن بررسی نماید.

به طور معمول، کمبود هموگلوبین با کمبود آهن ارتباط مستقیم دارد. در برخی شرایط، سطح هموگلوبین و آهن فرد ممکن است در محدوده نرمال قرار داشته باشد، اما سطح ذخیره آهن کمتر از حالت نرمال است. در این شرایط، افراد به کمبود آهن پنهان مبتلا شده‌اند که معمولاً با سطح آهن پایین در ذخیره‌های بدن همراه است.

 

قرص آهن در بارداری برای چیست؟

کم‌خونی ناشی از فقر آهن در دوران بارداری می‌تواند باعث ضعف سیستم ایمنی نوزاد شده و احتمال ابتلا به عفونت را افزایش دهد. بر اساس آمارها، مادرانی که با کمبود آهن مواجه هستند، معمولاً نوزادانی با وزن کمتر به دنیا می‌آورند.

در طول دوران بارداری، تقریباً نیمی از مقدار آهن دریافتی مادر به سمت جنین و جفت در حال رشد حرکت می‌کند. نیم دیگر آهن نیز برای افزایش حجم خون در سیستم گردش خون مادر مورد استفاده قرار می‌گیرد و از شما در برابر خطرات زایمان محافظت می‌کند. در هنگام زایمان طبیعی، تقریباً 500 میلی‌لیتر و در یک سزارین حدود 1000 میلی‌لیتر خون از بدن خارج می‌شود، که منجر به کاهش ناگهانی حجم خون در بدن می‌شود.

مصرف قرص آهن در بارداری بارداری به تأمین خون بیشتر برای جلوگیری از کم‌خونی پس از زایمان کمک می‌کند و با پر کردن ذخایر آهن، از وقوع کم‌خونی پس از زایمان جلوگیری می‌نماید. در ادامه، دلایل مصرف قرص آهن در بارداری را می‌توانید مطالعه نمایید.

 

چرا باید در دوران باداری قرص آهن مصرف کنید؟

• بهبود وزن گیری نوزاد
• کمک به رشد سیستم عصبی نوزاد
• جلوگیری از نقص سیستم ایمنی بدن نوزاد
• جلوگیری از کمبود آهن در نوزاد
• کاهش خطر ابتلا به کم‌خونی بعد از زایمان
• کاهش خطر نیاز به انتقال خون در زمان زایمان

قرص آهن در بارداری چه موقع مصرف شود؟

تصمیم در مورد زمان مصرف قرص آهن در بارداری بارداری باید با توجه به شرایط هر فرد متفاوت باشد. در این دوره، به دلیل نیازهای نوزاد در حال رشد و افزایش دو برابر میزان خون در بدن، نیاز به آهن افزایش می‌یابد. بر اساس آمارها، حدود 40 درصد از خانم‌ها با کمبود آهن مواجه هستند. طبق دستورالعمل وزارت بهداشت، تمام خانم‌های باردار باید بعد از پایان ماه چهارم بارداری، هر روز یک قرص آهن مصرف کنند و تا 3 ماه پس از زایمان نیز باید به مصرف آن ادامه دهند.

در صورتی که با کمبود آهن مواجه هستید و قصد باردار شدن دارید، مناسب است از زمان تصمیم‌گیری تا 3 ماه اول بارداری قرص آهن مصرف کنید. در صورت تهوع ناشی از مصرف قرص، می‌توانید آن را همراه با غذا میل کنید تا عوارض آن کاهش یابد.

 

آیا همه خانم های باردار باید از قرص آهن استفاده کنند؟

بسیاری از خانم‌های باردار بدون مشورت با دکتر زنان و زایمان یا مشاوره تلفنی متخصص زنان، از همان ابتدا شروع به مصرف قرص آهن در دوران بارداری می‌کنند. این امر به دلیل گمان آن‌ها است که در این دوره، بدن به مقدار بیشتری آهن نیاز دارد. با این حال، حقیقت این است که افرادی که به کم‌خونی مبتلا نیستند، لازم نیست از قرص آهن استفاده کنند. این افراد می‌توانند پس از پایان ماه چهارم مصرف قرص آهن را شروع کنند تا ذخایر آهن بدن برای زایمان بهینه شود و مشکلات پس از زایمان کاهش یابد.

در نظر داشته باشید که کم‌خونی خفیف مادر، به نوزاد هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما معمولاً بیشتر خانم‌ها بعد از زایمان دچار کم‌خونی می‌شوند، بنابراین با نظارت پزشک، مصرف قرص آهن توصیه می‌شود.

 

عوارض مصرف قرص آهن در بارداری

قرص آهن، همراه با تمام مزایایی که برای خانم‌های باردار دارد، باید به‌طور متعادل و با مقدار مناسب مصرف شود. در حالی که کمبود آهن برای مادران باردار مشکل‌ساز است، مصرف زیاد آهن نیز ممکن است عوارض جدی در بدن ایجاد کند. از طرف دیگر، حساسیت به قرص آهن در دوران بارداری می‌تواند به یبوست، حالت تهوع، استفراغ و اسهال منجر شود. همچنین، مصرف قرص آهن با معده خالی ممکن است به پوشش معده آسیب بزند و خطر بروز مشکلات گوارشی را افزایش دهد.

برخی متخصصان توصیه می‌کنند که مکمل‌های آهن بهتر است به جای مصرف روزانه، در دوزهای بالاتر و برای 1 یا 2 بار در هفته مصرف شوند. با مصرف کمتر اما مداوم، عوارض جانبی قرص آهن کاهش پیدا می‌کند و مشکلات کمتری برای خانم‌ها ایجاد می‌شود. مهم است به یاد داشته باشید که مصرف قرص آهن در بارداری اهمیت زیادی دارد و در کنار عوارض جانبی آن، لازم است به منظور افزایش ذخیره آهن و همچنین جلوگیری از کمبود آهن در دوران بارداری استفاده شود.

مصرف صحیح قرص آهن در بارداری

قبل از بارداری، حتماً از وضعیت کمبود آهن و هموگلوبین خون خود مطلع شوید و مصرف مکمل‌های آهن را شروع کنید. قبل از مصرف قرص آهن، به میزان دوز آهن موجود در آن توجه کنید. ممکن است مصرف قرص آهن در سه ماهه اول بارداری تهوع صبحگاهی را افزایش دهد، در این صورت می‌توانید در این مدت چند هفته صبر کنید و در سه ماه دوم و سوم از این مکمل‌ها استفاده کنید.

اگر مصرف قرص آهن باعث تشدید یبوست شود، می‌توانید غذاهای غنی از آهن و فیبر مثل اسفناج، لوبیا و غلات سبوس را مصرف کنید و مصرف قرص آهن را کاهش دهید.

بعد از زایمان، مصرف قرص آهن را متوقف نکنید و تا چند هفته حتماً از آهن استفاده کنید تا به خاطر خون از دست رفته دچار مشکل نشوید.

سخن پایانی

کمبود آهن در دوران بارداری بسیار شایع است و می‌تواند مشکلات جدی را برای سلامت مادر و جنین ایجاد کند. اگر قصد باردار شدن دارید یا از کمبود آهن رنج می‌برید، می‌توانید همین حالا با یکی از متخصصین داخلی یا متخصصین زنان در مورد مصرف آهن و چگونگی مصرف آن مشورت کنید برای این کار می‌توانید از مشاوره تخصصی سایت دارونت استفاده کنید.