کلسترول بالا، پیشگیری و درمان آن

دلایل کلسترول بالا و راههای درمان آن

دلایل کلسترول بالا شامل رژیم غذایی، سیگار کشیدن، سبک زندگی و ژنتیک است. کلسترول بالا به ندرت باعث ایجاد علائم می شود، بنابراین اگر در معرض خطر هستید، انجام غربالگری های معمول کلسترول مهم است.

کلسترول چیست؟

کلسترول نوعی لیپید است. یک ماده مومی شکل و چربی مانند است که کبد شما به طور طبیعی تولید می کند. برای تشکیل غشای سلولی، هورمون های خاص و ویتامین دی حیاتی است.

چون کلسترول در آب حل نمی شود،. برای کمک به انتقال آن، کبد شما لیپوپروتئین تولید می کند.

لیپوپروتئین ها ذرات ساخته شده از چربی و پروتئین هستند. آنها کلسترول و تری گلیسیرید که  نوع دیگری از چربی  است را از طریق جریان خون شما حمل می کنند. دو شکل اصلی لیپوپروتئین عبارتند از لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL).

کلسترول LDL کلسترولی است که توسط لیپوپروتئین های با چگالی کم حمل می شود. اگر خون شما حاوی کلسترول LDL بیش از حد باشد، مشخص است  که کلسترول بالایی دارید. بدون درمان، کلسترول بالا ممکن است منجر به بسیاری از مشکلات سلامتی، از جمله حمله قلبی و سکته شود.

علائم کلسترول بالا

کلسترول بالا به ندرت در آغاز علائم ایجاد می کند. به همین دلیل مهم است که سطح کلسترول خود را به طور منظم بررسی کنید. بسیاری از افراد تا زمانی که دچار عوارض جدی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی نشوند، حتی متوجه نمی شوند که کلسترول بالایی دارند.

ژنتیک ,کم تحرکی , سیگار کشیدن, چاقی, دیابت و کم کاری تیروئید و خوردن بیش از حد غذاهای حاوی کلسترول، چربی های اشباع شده و چربی های ترانس ممکن است خطر ابتلا به کلسترول بالا را افزایش دهد.

کلسترول LDL یا “کلسترول بد”

کلسترول LDL اغلب «کلسترول بد» نامیده می شود. اگر سطح کلسترول LDL شما بیش از حد بالا باشد، می تواند روی دیواره رگ های شما رسوب کند. این تجمع به عنوان پلاک کلسترول نیز شناخته می شود. این پلاک می تواند شریان های شما را باریک کند، جریان خون شما را محدود کند و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد. اگر لخته خون، شریان قلب یا مغز شما را مسدود کند، می تواند باعث حمله قلبی یا سکته شود.

کلسترول HDL یا “کلسترول خوب”

کلسترول HDL “کلسترول خوب” نامیده می شود که به بازگشت کلسترول LDL به کبد کمک می کند تا از بدن شما خارج شود. این  عمل به جلوگیری از تجمع پلاک کلسترول در شریان های شما کمک می کند. بنابراین سطح کلسترول HDL نرمال منجر به کاهش خطر لخته شدن خون، بیماری قلبی و سکته می شود.

تری گلیسیرید، نوع متفاوتی از لیپیدها

تری گلیسیرید نوع دیگری از چربی است. آنها با کلسترول متفاوت هستند. در حالی که بدن شما از کلسترول برای ساخت سلول ها و هورمون های خاص استفاده می کند، از تری گلیسیرید به عنوان منبع انرژی استفاده می کند. وقتی کالری بیشتری از آنچه بدنتان   می تواند فورا مصرف کند می خورید،  بدن آن کالری ها را به تری گلیسیرید تبدیل می کند. این تری گلیسیرید در سلول های چربی شما ذخیره میشود. ادامه این روند موجب می شود سطح تری گلیسیرید شما خیلی بالا برود. این امر می تواند خطر ابتلا به چندین مشکل سلامتی، از جمله بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد.

سطح کلسترول خود را بررسی کنید

اگر 20 سال یا بیشتر دارید، منبع معتبر انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که سطح کلسترول خود را حداقل هر 4 تا 6 سال یک بار بررسی کنید. اگر سابقه کلسترول بالا یا سایر عوامل خطر بیماری قلبی عروقی دارید، لازم است سطح کلسترول خود را بیشتر آزمایش کنید.

سطح کلسترول کل شما مقدار کل کلسترول خون شما را نشان می دهد. که شامل کلسترول LDL و HDL است. اگر سطح کلسترول کل یا کلسترول LDL شما بیش از حد بالا باشد،  تشخیص پزشک برای شما کلسترول بالا خواهد بود. زمانی که سطح LDL شما بسیار بالا و سطح HDL شما بسیار پایین باشد، کلسترول بالا می تواند خطرناک باشد.

نمودار سطح کلسترول

تشخیص کلسترول بالا حتما به این معنی نیست که دارو مصرف خواهید کرد. اگر پزشک برای شما دارو تجویز کند، عوامل مختلفی بر نوع دارویی که پزشکتان  توصیه می کند تاثیر می گذارد.

با در نظر گرفتن این موضوع، اکثر پزشکان از اندازه گیری های عمومی برای تصمیم گیری در مورد برنامه های درمانی استفاده می کنند. آنها ممکن است این اندازه گیری ها را به عنوان کلسترول مطلوب، مرزی بالا یا کلسترول بالا دسته بندی کنند.

کلسترول کل اکثر بزرگسالان را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

همچنین سطوح بالای کلسترول LDL (“بد”) بهینه به این شکل طبقه بندی می شود:

عوارض کلسترول بالا

بدون درمان مناسب ، کلسترول بالا می تواند باعث ایجاد پلاک در شریان های شما شود. با گذشت زمان، این پلاک می تواند شریان را باریک کند.  این وضعیت به عنوان آترواسکلروز شناخته می شود. آترواسکلروز یک بیماری جدی است که می تواند جریان خون را از طریق شریان ها محدود کند. همچنین خطر ایجاد لخته های خونی خطرناک را افزایش می دهد.

آترواسکلروز می تواند منجر به بسیاری از عوارض تهدید کننده زندگی شود، مانند:

سکته

حمله قلبی

آنژین صدری، یا درد قفسه سینه

فشار خون بالا

بیماری عروق محیطی

بیماری مزمن کلیوی

کلسترول بالا همچنین می تواند باعث عدم تعادل صفرا شود و خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش دهد.

چگونه کلسترول را کاهش دهیم

عادات ورزشی و ترک سیگار و احتمالا درمان دارویی می تواند کمک کننده باشد.

کاهش کلسترول از طریق رژیم غذایی

مصرف غذاهای سرشار از کلسترول، چربی های اشباع شده و چربی های ترانس را محدود کنید.

منابع پروتئین بدون چربی مانند مرغ، ماهی و حبوبات را انتخاب کنید.

غذاهای متنوعی از فیبر بالا مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل بخورید.

به جای غذاهای سرخ شده، غذاهای پخته ، کبابی و برشته را انتخاب کنید.

در صورت امکان از فست فود و غذاهای شیرین و بسته بندی شده خودداری کنید.

غذاهایی که دارای کلسترول، چربی های اشباع شده یا چربی های ترانس هستند عبارتند از:

گوشت قرمز، زرده تخم مرغ و محصولات لبنی پرچرب

غذاهای فرآوری شده با کره کاکائو یا روغن پالم

غذاهای سرخ شده مانند چیپس سیب زمینی، پیاز حلقه ای و مرغ سرخ شده

برخی از محصولات پخته شده مانند برخی از کلوچه ها

خوردن ماهی و سایر غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 نیز ممکن است به کاهش سطح LDL شما کمک کند. به عنوان مثال، ماهی قزل آلا، ماهی خال مخملی و شاه ماهی منابع غنی امگا 3 هستند. گردو، بادام، دانه کتان آسیاب شده و آووکادو نیز حاوی امگا 3 هستند.

داروهای کلسترول

استاتین ها رایج ترین داروهایی هستند که برای کلسترول بالا تجویز می شوند. آنها مانع از تولید کلسترول بیشتر کبد شما می شوند.

نمونه هایی از استاتین ها عبارتند از:

آتورواستاتین (لیپیتور)

فلوواستاتین (لسکول)

روزوواستاتین (کرستور)

سیمواستاتین (Zocor)

پزشک شما همچنین ممکن است داروهای دیگری را برای کلسترول بالا تجویز کند، مانند:

نیاسین

رزین ها یا مواد جداکننده اسید صفراوی، مانند کولسوالام (ولچول)، کلستیپول (کولستید)، یا کلستیرامین (پروالیت)

مهارکننده های جذب کلسترول، مانند ezetimibe (Zetia)

مهارکننده‌های PCSK9، مانند alirocumab (Praluent) و evolocumab (Repatha)

برخی از محصولات حاوی ترکیبی از داروها برای کمک به کاهش جذب کلسترول بدن از غذاها و کاهش تولید کلسترول در کبد هستند. یک مثال ترکیبی از ازتیمیب و سیمواستاتین (ویتورین) است.

درمان های خانگی برای کاهش کلسترول به طور طبیعی

برخی افراد همچنین ادعا می کنند که برخی مکمل های گیاهی و تغذیه ای ممکن است به کاهش سطح کلسترول کمک کند. به عنوان مثال:

سیر

زالزالک

گون

برنج مخمر قرمز

مکمل های گیاهی استرول و استانول

پسیلیوم بور که در پوسته دانه پسیلیوم یافت می شود

دانه کتان آسیاب شده

البته به یاد داشته باشید که همیشه قبل از مصرف هر گونه مکمل گیاهی یا غذایی با پزشک خود صحبت کنید. در برخی موارد، آنها ممکن است با داروهای دیگری که مصرف می کنید تداخل داشته باشند.

چگونه از کلسترول بالا جلوگیری کنیم

شما نمی توانید عوامل خطر ژنتیکی کلسترول بالا را کنترل کنید. با این حال، عوامل سبک زندگی قابل مدیریت هستند.

برای کاهش خطر ابتلا به کلسترول بالا:

یک رژیم غذایی مغذی داشته باشید که کلسترول پایین و چربی حیوانی و فیبر بالایی داشته باشد.

از مصرف زیاد الکل خودداری کنید.

وزن متوسط ​​را حفظ کنید.

به طور منظم تمرین کن.

از سیگار کشیدن خودداری کنید.

سطح کلسترول خون  را بطور منظم کنترل کنید.

بر گرفته از :

https://www.healthline.com/health/high-cholesterol