اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک
اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک زمانی رخ میدهد که تعادل باکتریها در رودهها بعد از مصرف آنتی بیوتیکها بهم بریزد. باکتریهای (باکتریهای خوب) موجود در رودهها نقش اساسی در گوارش دارند. آنتیبیوتیکها برای ازبین بردن بیماریهای مرتب با باکتریها (باکتریهای بد) استفاده میشود. بعضاً ممکن است مصرف انتیبیوتیک باعث عدم تعادل باکتریهای خوب بدن نیز شود، این مورد باعث ایجاد اختلال در سیستم گوارش شده که اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک یکی از عوارض است. در این مقاله قصد داریم به درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک بپردازیم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
یکی از باکتریهای بد موجود در روده «کلستریدیوم دیفیسیل» است. سایر باکتریهای موجود در روده مانع از رشد «کلستریدیوم دیفیسیل» میشوند. مصرف آنتی بیوتیک باعث نابودی باکتریهای میشود که مانع رشد «کلستریدیوم دیفیسیل» میشوند را از بین میبرند و باعث رشد کلستریدیوم دیفیسیل میشود. کلستریدیوم دیفیسیل میتواند سمی تولید میکند که باعث نابود شدن دیواره داخلی رودهها میشود که در نتیجه باعث بروز اسهال در فرد میشود. کلستریدیوم دیفیسیل از طریق دست و اشاء انتقال پیدا میکند از این رو شستن دستها یکی از راههای مقابله با اسهال بعد از مصرف آنتی بیوتیک میشود.
علائم اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک
اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک معمولاً به صورت مدفوع شل حداقل 3 بار در روز است شروع این اتفاق ممکن است حتی تا یک هفته بعد از مصرف آنتی بیوتیک نیز بهطول بیانجامد. برخی از نشانههای اسهال بعد از مصرف آنتی بیوتیک میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درد یا گرفتگی شکم
- تب درجه پایین
- کاهش اشتها
- حالت تهوع
در صورت مشاهده موارد فوق بهتری است اقدام به درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک کنید
اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک در کدام داروها بیشتر است؟
تمامی آنتیبیوتیکها احتمال ایجاد اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک را دارند در صورت بروز اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک بهتر است نوع آنتیبیوتیک خود را تغییر دهید برای این امر میتوانید از پزشک یا دکتر داروساز راهنمایی بگیرید.
درمان اسهال ناشی از کوآموکسی کلاو
کوآموکسی کلاو دارویی است که برای درمان عفونت های قسمت تحتانی دستگاه تنفس، اوتیت میانی، سینوزیت، عفونتهای پوستی و عفونتهای استفاده می شود، همچنین کوآموکسی کلاو برای گلو درد و برای سرماخوردگی نیز استفاده می شود. اما مصرف این دارو ممکن است باعث ایجاد اسهال شود. در این صورت اقدامات زیر را انجام دهید:
درمان بعد از مصرف آنتی بیوتیک
- توقف مصرف آنتی بیوتیک
- مصرف مایعات
- مصرف مکملهای پروبیوتیک
- مصرف داروهای ضد اسهال
درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک
برای درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک در صورت امکان و با مشورت پزشک یا دکتر داروساز مصرف آنتی بیوتیک را متوقف کنید تا اسهال تشدید نشود. در زمان اسهال آب زیادی از بدن خارج میشود برای جلوگیری از خطر دهیدراتاسیون (تخلیه زیاد مایعات و الکترولیتها از بدن) مصرف مایعات را افزایش دهید همچنین مصرف مکملهای حاوی باکتریهای پروبیوتیک میتواند به بازسازی و تعادل باکتریهای معده و روده کمک کند سرعت بهبودی را افزایش دهد. مصرف داروی لوپرامید دارو ضد اسهال میتواند درمان اسهال بهبود بخشد.
استفاده از پروبیوتیکها برای درمان اسهال
عوامل زمینه ای اسهال:
اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک در هر فردی که آنتیی بیوتیک مصرف می کند ممکن است رخ دهد. اما برخی عوامل احتمال بروز آن را افزایش می دهد:
- سابقه اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک
- استفاده طولانی مدت از داروهای آنتی بیوتیک
- مصرف بیش از یک داروی آنتی بیوتیک
عوارض اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک
یکی از شایع ترین عوارض هر نوع اسهال از دست دادن شدید مایعات و الکترولیت ها (کم آبی) است. کم آبی شدید می تواند زندگی را تهدید کند. علائم و نشانه ها عبارتند از: دهان بسیار خشک، تشنگی شدید، ادرار کم یا بدون ادرار، سرگیجه و ضعف. از این رو درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک یک اقدام فوری برای سلامتی است.
برای درمان اسهال ناشی از آنتی بیوتیک چه غذاهایی بخوریم؟
اگر اسهال ناشی از آنتی بیوتیک ها را تجربه می کنید، تنظیم رژیم غذایی ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند. برخی از پیشنهادات کلی عبارتند از:
- خوردن غذاهای کم فیبر: در زمان سلامت کامل، غذاهای با فیبر بالا توصیه می شود در حالی که خوردن آنها در زمان اسهال می تواند وضعیت شما را بدتر کند.
- جبران پتاسیم: این ماده مغذی ممکن است به دلیل اسهال از بین برود، اما خوردن میوه حاوی پتاسیم مثل موز ممکن است به جایگزینی آن کمک کند.
- جبران مایعات و املاح از دست رفته: اسهال می تواند باعث از دست دادن سریع تر مایعات و الکترولیت ها شود، بنابراین جایگزینی آنها بسیار مهم است.
با توجه به این توصیه ها، سعی کنید در هنگام اسهال از غذاها و نوشیدنی های زیر استفاده کنید:
- مایعات از جمله آب، آب گوشت یا چای بدون کافئین
- میوه هایی مانند موز، سس سیب یا مقادیر کم میوه های کنسرو شده بدون شربت
- غلات مانند برنج سفید، نان سفید و رشته فرنگی
- سیب زمینی پوست کنده (منبع خوب پتاسیم) که آب پز یا پخته شده اند
- منابع پروتئینی مانند مرغ، گوشت بدون چربی و ماهی
- ماست پروبیوتیک
در زمان اسهال از چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟
برخی از انواع غذا ممکن است علائم شما را بدتر کنند یا در درمان آنتی بیوتیکی شما اختلال ایجاد کنند. این شامل:
- نوشیدنی های الکلی
- نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، نوشابه و چای
- محصولات لبنی (به غیر از ماست)، می توانند در هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها مشکلات گوارشی ایجاد کنند و بر جذب آنتی بیوتیک تأثیر بگذارند.
- غذاهای چرب مانند گوشت های چرب، محصولات پخته شده، چیپس سیب زمینی، سیب زمینی سرخ کرده و سایر غذاهای سرخ شده
- غذاها یا نوشیدنی های حاوی قند افزوده بالا مانند نوشابه، آب میوه، کیک و کلوچه
- غذاهای پر فیبر مانند غلات کامل، حبوبات و بیشتر میوه ها و سبزیجات
- غذاهای تند که ممکن است دستگاه گوارش شما را بیشتر تحریک کند
همچنین سعی کنید از خوردن گریپ فروت یا مصرف مکمل های کلسیم خودداری کنید. اینها هم می توانند در میزان جذب آنتی بیوتیک ها توسط بدن شما اختلال ایجاد کنند و هم می توانند اثرات دارو را کاهش دهند و ممکن است درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک را کندتر کنند.
مایعات از دست رفته را جایگزین کنید
اسهال می تواند منجر به از دست دادن مایعات شود و شما را در معرض خطر کم آبی قرار دهد. با نوشیدن آب زیاد هیدراته بمانید. آب گوشت یا آب میوه هایی که قند کمی دارند نیز می توانند مانع از دست دادن مایعات بیشتر شوند.
اگر کودک شما اسهال دارد، بهتر است از یک محلول آبرسانی خوراکی مانند اُ آر اس استفاده کنید.
از داروهای ضد اسهال با احتیاط استفاده کنید
در برخی موارد، داروهای ضد اسهال مانند لوپرامید ممکن است در تسکین علائم شما موثر باشد. استفاده از داروهای ضد اسهال ممکن است زمان لازم برای دفع سموم در دستگاه گوارش را کاهش دهد. که می تواند شرایط شما را طولانی کند و ممکن است شما را در معرض خطر عوارض قرار دهد. لذا بهتر است قبل از استفاده از این داروها با پزشک خود صحبت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر آنتی بیوتیک مصرف می کنید و علائم زیر را دارید با پزشک خود تماس بگیرید :
- بیش از پنج بار اسهال در روز
- وجود خون یا چرک در مدفوع
- تب
- درد یا گرفتگی شکم
اگر وضعیت اسهال شما خفیف تر است، ممکن است پزشک به شما پیشنهاد دهد که مصرف آنتی بیوتیک خود را تا زمانی که اسهال از بین برود، متوقف کنید. پزشک شما همچنین می تواند آنتی بیوتیک دیگری را تجویز کند که خطر کمتری برای ایجاد اسهال دارد.
در مواردی که مشکوک به عفونت C. diff باشد، پزشک شما آنتی بیوتیکی را که مصرف می کنید حذف می کند. در عوض، پزشک شما ممکن است آنتی بیوتیکی تجویز کند که باکتری های C. diff را هدف قرار می دهد، مانند وانکومایسین، فیداکسومایسین، یا مترونیدازول.
راه هایی برای جلوگیری از اسهال هنگام مصرف آنتی بیوتیک
اقداماتی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک انجام دهید. برخی از پیشنهادات عبارتند از:
پروبیوتیک ها را امتحان کنید.
پروبیوتیکها علاوه براین که بهترین راه درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک هستند می توانند به اضافه کردن باکتری های خوب به سیستم گوارش شما کمک کنند. برخی از بررسی های اخیر منابع معتبر منابع علمی دریافتهاند که استفاده از پروبیوتیک ها در حین مصرف آنتی بیوتیکها می تواند برای پیشگیری از اسهال مؤثر باشد.
بهداشت را خوب رعایت کنید.
شستن مکرر دست ها، به ویژه پس از استفاده از حمام، می تواند به جلوگیری از گسترش باکتری کلستریدیوم دیفیسیل کمک کند.
دستورالعمل های دارویی را دنبال کنید.
برخی از آنتی بیوتیک ها توصیه می شود که باید با غذا مصرف شود. حتما این کار را برای کمک به جلوگیری از تحریک گوارشی انجام دهید.
فقط در صورت نیاز آنتی بیوتیک مصرف کنید.
در حالی که آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت های باکتریایی را درمان کنند، اما در برابر عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا موثر نیستند. استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها می تواند بر سلامت گوارش شما تأثیر منفی بگذارد و باعث مشکلات دیگری شود.
با پزشک خود صحبت کنید.
اگر قبلاً هنگام مصرف آنتی بیوتیک دچار اسهال شده اید، به پزشک خود اطلاع دهید. آنها ممکن است بتوانند آنتی بیوتیکی را تجویز کنند که احتمال کمتری برای ایجاد این مشکل دارد و دیگر سراغ روشهای مختلف برای درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک نمیروید.
درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک در کودکان:
1.مایعات و الکترولیتها: مطمئن شوید که کودک به مقدار کافی مایعات مانند آب، نوشیدنیهای الکترولیتی مانند آب نمکی یا محلولهای ترکیبی مصرف میکند. این کمک میکند تا جلوگیری از دهیدراتاسیون (تخلیه زیاد مایعات و الکترولیتها از بدن) شود.
2. تغذیه مناسب: کودک را به تغذیه مناسب و خوراکیهای سبزیجات، میوهها، غلات کامل و مواد غذایی دیگری که غنی از فیبر هستند، تشویق کنید. این کمک میکند تا رودههای کودک بهبود یابد و اسهال کاهش یابد.
3. مکملهای پروبیوتیک: مصرف مکملهای حاوی باکتریهای پروبیوتیک میتواند به تعادل باکتریهای روده کودک کمک کند و زمان بهبودی را کاهش دهد. این مکملها به عنوان مواد غذایی خوراکی یا مکملهای دارویی موجود هستند.
انجام این موارد و مشورت با پزشک اقدام مناسبی برای درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک در کودکان است